- كنترل همسران‌

كنترل مستقيم هر يك از دو زوج بر رفتارهاى طرف مقابل، بويژه رفتارهاى جنسى خارج از چارچوب ازدواج، امرى است كه در بسيارى از فرهنگ‌هاى گذشته و حال به چشم مى‌خورد، هر چند به دليل عواملى مانند: قدرت بيشتر مردان و نقش‌هاى جنسيتى متفاوت زن و شوهر، اين كنترل، بيشتر از سوى مردان نسبت به زنان اعمال شده است. كنترل جنسى زنان به دست شوهران‌شان، از گذشته‌هاى بسيار دور وجود داشته و اين روش، همواره داراى پشتوانه‌هاى نيرومند فرهنگى، دينى و فلسفى بوده است. به نظر مى‌رسد بيشتر فيلسوفان و انديشمندان اجتماعى، با اين نظر ژان ژاك روسو موافق بوده‌اند كه شوهر بايد بر رفتار همسرش نظارت كند؛ زيرا براى او اهميت دارد كه بداند كودكانى كه ناگزير از شناسايى و پرورش آنهاست، به كسى جز خودش تعلّق ندارند.[1]

به همين جهت در فرهنگ دين، به اصل ازدواج و تشكيل خانواده، فراوان تشويق شده است. بديهى است نخستين گام براى اجرايى شدن ظرفيت‌هاى خانواده در كاهش انحرافات اجتماعى، اصل تشكيل خانواده است.

فراتر از كنترل جنسى، به برآوردن نيازهاى جنسى و عاطفى در خانواده نيز تأكيد شده است. نقش ارضاى جنسى و عاطفى زن و شوهر در كاهش كجروى‌هاى اجتماعى، بويژه تخلّفات جنسى، به استدلال چندانى نياز ندارد و پيش‌تر به نمونه‌اى از اعتراف‌هاى جامعه‌شناسان غربى در اين باره در سخنان گيدنز اشاره شد. در شمارى از آيات و روايات، از ازدواج، با واژه «احصان» تعبير شده است.[2] احصان از حصن به معناى دژ و قلعه است و به اين مطلب اشاره دارد كه هر يك از دو زوج براى ديگرى، به منزله دژ[3] و قلعه‌اى است كه او را از در افتادن در انحرافات جنسى، نگاه مى‌دارد. روايات ديگرى نيز جلوگيرى از طغيان شهوت و انحرافات جنسى را

[1]. ر. ك: همان، ص 97- 98.

[2]. پيامبر( ص):

[3]. ر. ك: العين، ج 3، ص 118؛ لسان العرب، ج 13، ص 118؛ النهاية، ابن اثير، ج 1، ص 397.