است كه مى‌تواند ظرفيت لازم و انگيزه قوى‌اى براى سازگارى و كاميابى فراهم آورَد.

دو. كاركرد خانواده‌

همان گونه كه بيان شد، كاركردهاى خانواده نيز مى‌تواند راز اهميت و قداست خانواده را روشن سازد. خانواده در شكل‌هاى مختلفش، كاركردهاى گوناگونى دارد. ويليام آگبرن و كلارك تبيتيس در سال 1934 م، به شش كاركرد اساسى خانواده تأكيد كردند. اين شش كاركرد، عبارت‌اند از: توليد مثل، حمايت و مراقبت، جامعه‌پذيرى، تنظيم رفتار جنسى، عاطفه و همراهى، و تأمين پايگاه اجتماعى. فراتر از اين كاركردها بايد به: آموزش، تربيت دينى، تأمين پدر مشروع، كنترل اجتماعى، تأمين نيازهاى اقتصادى، انتقال كالاهاى مادى، گذراندن اوقات فراغت، رشد و تثبيت شخصيت، استمرار فاصله طبقاتى، استمرار تضادهاى اجتماعى و ايجاد تغييرات اجتماعى اشاره كرد.[1]

ما در اين جا به بررسى كاركردهاى خانواده از ديدگاه اسلام مى‌پردازيم:

1. تنظيم رفتار جنسى‌

بسيارى از روان‌شناسان و جامعه‌شناسان، بر تنظيم رفتار جنسى- كه يكى از كاركردهاى اساسى خانواده است-، تأكيد كرده‌اند. در بسيارى از جوامع امروزى،

بويژه در جوامع غربى، با وجود تحوّلات بنيادينى كه در زمينه آزادى روابط جنسى در دهه‌هاى اخير رخ داده است، خانواده همچنان كاركرد تنظيم رفتار جنسى را بر عهده دارد، گرچه نقش انحصارى خود را در تأمين نيازهاى جنسى از دست داده است.[2] اين نقش اساسى خانواده، در متون دينى و سخنان پيشوايان دينى نيز به روشنى بيان شده است. براى نمونه، پيامبر اكرم (ص) بر اين عقيده است كه ازدواج،

[1]. اسلام و جامعه‌شناسى خانواده، ص 67.

[2]. همان، ص 68.