از ديدگاه اسلام، شادى، موجب انبساط روحى و برانگيخته شدن نشاط در انسان مى‌گردد. به فرموده امام على (ع) «شادى، روح را باز مى‌كند و نشاط را برمى‌انگيزد.[1] بر همين اساس، ايشان تأكيد مى‌كند كه وقتى زمينه شادى فرا رسيد، حتماً از آن استفاده كنيد.[2] پس براى ايجاد نشاط بايد شادى را به وجود آورد. اكنون بايد ديد كه شادى‌ها چه امورى را شامل مى‌شوند كه در ادامه، به برخى از آنها خواهيم پرداخت.

1. لذّت شوخى‌

اين لذّت، به اندازه خود، نقش مهمّى در شادكامى و نشاط انسان دارد. اين گونه نيست كه شوخ‌طبعى، با ايمانْ منافات داشته باشد. الگويى كه دين از زندگى ارائه مى‌دهد، خالى از اين قبيل امور نيست؛ بلكه برعكس، پيامبر خدا (ص) يكى از ويژگى‌هاى اهل ايمان را شوخ‌طبعى آنان مى‌داند.[3]

با ورود اسلام به حجاز، به عنوان آيين زندگى، برخى از اهل ايمان، از امورى مثل خنديدن و مزاح كردن، دورى مى‌نمودند و زندگى را فقط در نماز و روزه و مناجات خلاصه كرده بودند. پيامبر خدا (ص) با اين انحراف، به مبارزه برخاست و رعايت اعتدال را توصيه كرد و از آن جا كه مسلمانان، خود را پيرو پيامبر (ص) مى‌دانستند، به آنها فرمود: «من هم بشرى مثل شما هستم كه با شما شوخى مى‌كنم».[4] سيره پيامبر (ص) اين گونه بوده كه وقتى در جمع ديگران مى‌بود، با خنده آنان مى‌خنديد. اين مطلب را هم امام على (ع)،[5] و هم ديگر اصحاب پيامبر (ص) نقل كرده‌اند.[6] تاريخ مدينة دمشق به نقل از انَس چنين آورده است:

[1].

[2].

[3].

[4].

[5]. عيون أخبار الرضا( ع)، ج 1، ص 319.

[6]. الطبقات الكبرى، ج 1، ص 372؛ حلية الأولياء، ج 5، ص 187.