بزرگ‌سالان و بى‌نيازى و وابستگى به خويشتن، و دوره پيدايش ادراك مفاهيم و افكار انتزاعى، تعريف كرده‌اند. بسيارى از روان‌شناسان هم به تعريف آن نپرداخته‌اند؛ بلكه ويژگى‌هاى اين دوره از رشد را در بعد زمانى و تحوّلات جسمى و روانى مطرح كرده‌اند.

از آن‌جا كه ورود تخصّصى در اين بحث، خارج از حوصله اين نوشتار است، بحث روش‌هاى تربيت جنسى پيش از ازدواج را پى مى‌گيريم.

هرچند موارد سه‌گانه پيشين، در دوره نوجوانى هم تداوم مى‌يابد، امّا به تناسب تغييراتى كه در اين مرحله به وجود مى‌آيد، روش‌هاى ديگرى را هم بايد به كار بست. ازاين‌رو، در ادامه، به بيان آنچه لازم است كه در اين دوره، مورد توجّه قرار گيرد، مى‌پردازيم:

1. آگاهى دادن نسبت به تغييرات جسمى بلوغ‌

انسان در آغاز نوجوانى، داراى رشد و جهش خاصى است و با تغييرات جسمى، هورمونى و ظهور ويژگى‌هاى جنسى ثانويه، همراه است. اين تغييرات، طى يك دوره تقريبا دوساله رخ مى‌دهد و با بلوغ جنسى، به اوج خود مى‌رسد.[1]

درخصوص تربيت جنسى نوجوان، والدين، دو وظيفه كلّى و اساسى دارند. يكى اين‌كه او را با حقايق صحيح جنسى بيولوژيك، آشنا كنند تا او بداند دستگاه‌هاى جنسى چگونه كار مى‌كنند و تأمين بهداشت آنها چگونه امكانپذير است. ديگر اين‌كه ياد بدهند، نوجوان چگونه ميل جنسى خود را باتوجّه به ارزش‌هاى اخلاقى و فرهنگى جامعه خود ارضاء كند و درنتيجه، از انحراف و پيدايش اضطراب و عوارض روانى ديگر، در امان باشد.

در اين زمان، وظايف والدين نسبت به گذشته، پيچيده‌تر و سنگين‌تر مى‌شوند؛ زيرا در گذشته، كودكان به محض پيدا شدن نشانه‌هاى رشد و بزرگ شدن جثّه و احساس توانمندى بيشتر، وارد مرحله كار و فعاليت اجتماعى مى‌شدند. دخترها هم‌

[1].