فصل پنجم: اخباريان و اصول فقه‌

مقدّمه‌

براى بيان آرا و افكار اخباريان در نقد علم اصول فقه، لازم است كه اشاره‌اى به تعريف و اهميت علم اصول در نزد مجتهدان شود تا ديدگاه اخباريان، بهتر درك گردد.

آخوند خراسانى، در تعريف علم اصول مى‌گويد:

علم اصول، قواعد و ضوابط كلى است كه در طريق استنباط حكم شرعى فرعى واقع مى‌شود.[1]

يعنى وقتى بخواهيم يك حكم شرعى جزئى را استنباط كنيم، آن قواعدى كه در اصول بحث شد، ابزارى هستند كه از آنها براى به دست آوردن آن حكم شرعى استفاده مى‌شود.

شيخ‌طوسى در باره اهميت علم اصول مى‌گويد:

بايد به علم اصول اهتمام ورزيد؛ زيرا تمام شريعت بر آن بنا نهاده شده است و كسى كه اصول خود را محكم نكند، او حكايت‌كننده و مقلّد است و عالم نيست.[2]

از كلام كاشف‌الغطاء استفاده مى‌شود كه بحث از اخبار و مقبول و مردود بودن آنها و استدلال و عرضه داشتن اخبار بر كتاب الهى، به شناخت تفسير قرآن و

[1]. كفاية الاصول، ج 4، ص 381.

[2]. العدّة فى اصول الفقه، ج 1، ص 4.