فصل بيست و سوم: تفريح و سرگرمى، نياز جسم و روح‌

ساعات و ايام عمر انسان به سرعت مى‌گذرد و از توان و قدرت بدنى و فكرى او كاسته شده و نيروهاى مادى و معنوى‌اش رو به تحليل مى‌روند، اعضاء بدن انسان تا مدت معيّنى استعداد و توانايى خدمت به او را دارند و پس از پايان آن مدت از حركت افتاده و ديگر قادر به انجام كارى نيستند.

انسان سرمايه‌دار عظيمى است كه هر روز بى‌آن كه خود بخواهد بخشى از سرمايه وجودى‌اش را همانند ذوب شدن يخ در اثر گذشت زمان از دست داده و به سوى زيان و خسران قهرى حركت مى‌كند؛ هر نَفَس و ضربان قلب يك گام او را به پايان عمر خويش نزديك‌تر مى‌سازد و به فرموده امام على عليه السلام:

«نَفسُ المَرْءِ خُطاهُ الى اجَلِهِ»[1]

يعنى: انسان با هر نفس كشيدن گامى به سوى مرگ بر مى‌دارد.

پس بايد از لحظه‌هاى عمر خويش نهايت استفاده را برده و از فرصت‌هاى زندگى به بهترين شكل بهره‌بردارى نماييم؛ در يكى از نصايح لقمان به فرزندش چنين آمده است: «اى پسرم! بدان در قيامت كه در

[1]- نهج البلاغه، بخش حكمت‌ها، حكمت 74، ص 371