فصل دوم: پاره‌اى از صفات اخلاقى‌

انسان جهت دستيابى به كمالات معنوى و پيمودن قله‌هاى تكامل در مقام اول بايد خود را از صفات زشت و اخلاق ناپسند پاك نمايد كه در اصطلاح به اين مقام «تخليه» گويند. آنگاه خود را به فضيلت‌هاى اخلاقى و صفات نيكو آراسته و مزيّن نمايد كه اين مقام را در اصطلاح «تحليه» گويند. درست مانند اين كه اگر بخواهيم در حوض منزل خويش آب صاف و تميز داشته باشيم اول بايد لجن‌ها و آبهاى متعفن و بدبو را كه از قبل در آن وجود داشته بيرون آورده و سپس آب زلال را در آن بريزيم؛ چرا كه قبل از تخليه آب متعفن هرچه آب صاف در حوض بريزيم به واسطه برخورد با لجن‌ها متعفن و بدبو خواهد شد.

بدون شك پس از مرگ انسان و جدا شدن روح گرچه بدن غالباً به واسطه حوادث طبيعى پوسيده و از بين مى‌رود، ولى روح باقى و جاويد خواهد بود، و در اين صورت اگر روح در دنيا بر اثر اخلاق زشت و ناپسند آلوده گشته باشد در جهان آخرت همواره دچار رنج و عذاب و ناراحتى خواهد بود و بر عكس اگر در دنيا به اخلاق پسنديده و زيبا آراسته و مزيّن‌