الف- منذر و هادى‌

منذر و هادى از جمله انواع تعبيرهايى هستند كه خداوند در قرآن براى تبيين ضرورت وجود راهنما در هر دوره تاريخى از حيات انسانى از آن بهره جسته است.

منذر

مقصود از انذاردهندگان، همان پيامبران و رسولان الهى هستند كه وظيفه برانگيختن انسان‌ها به سوى هدف و هشدار دادن آنان نسبت به مبدا و معاد را بر عهده دارند تا به اطاعت الهى بگروند؛[1] براى نمونه، پروردگار خطاب به رسول اكرم (ص)[2] مى‌فرمايد: (إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرُ مَنْ يَخْشاها)[3]؛ «تو فقط كسى را كه از آن مى‌ترسد هشدار مى‌دهى»؛ البته با توجه به قيد خشوع كه در پايان آيه بدان اشاره شده است، هشدار انذاردهندگان تنها در افراد خاشع تأثيرگذار است.

در نگاه علامه طباطبايى «خشيت» در اين آيه به معناى دلواپسى است؛ چون هستند افرادى كه از شنيدن خبر قيامت هيچ متأثر نمى‌شوند؛ اما برخى ديگر اين زمينه را دارند كه اگر بشنوند دچار ترس خواهند شد؛ اين زمينه در آنان، همان خشيت است، نه ترس فعلى؛ چراكه پيش از انذار ترس معنايى ندارد.[4] مراد از اين انسان‌ها، افراد ياد شده در آيات‌

[1]. ر. ك: التبيان فى تفسير القرآن، ج 8، ص 66؛ تفسير من وحى القرآن، ج 24، ص 51؛ الفرقان فى تفسير القرآن بالقرآن، ج 22، ص 113؛ الجديد فى تفسير القرآن، ج 5، ص 211.

[2]. التبيان فى تفسير القرآن، ج 10، ص 265.

[3]. نازعات: 45.

[4]. الميزان فى تفسير القرآن، ج 20، ص 197.