«حسین بن اسماعیل جرجانی»

قرن 5ه-.ق.

محدث، حافظ، ادیب، خطیب، شاعر، فقیه و متکلم، «ابوعبدالله حسین بن اسماعیل بن زید بن حسن بن جعفر حسنی شجری»، از دانشمندان «زیدی» مذهب «جرجان» است.

به احتمال زیاد، حسین شجری استرآبادی، در «جرجان» دیده به جهان گشود. اما از محل وفات او گزارش دقیقی در منابع تاریخی دیده نشد.

الموفق بالله ابوعبدالله شجری در «جرجان» تحصیل کرد. او در خاندانی «زیدی» مذهب رشد نمود و علوم ادبی، فقهی و کلامی را نزد استادان «جرجان» آموخت.

یکی از مشهورترین استادان ابوعبدالله حسین شجری، «قاضی عبدالجبار معتزلی» متوفای 415ه-.ق. است. شجری از اصحاب «الموید بالله احمد بن حسین هارونی» متوفای 411ه-.ق. بشمار می رفت.

شجری ظاهراً از «جرجان» به «ری» هجرت و سپس به شهرهایی که حوزه ی علمیه ی داشتند سفر کرد.

سال مرگ ابوعبدالله حسین شجری، مورد اختلاف است. سال 420ه-.ق. مورد اعتماد بیشتری واقع شده است.

فرزندش «المرشد بالله یحیی بن حسین شجری» نیز از امامان و بزرگان «زیدیه» است.

در هر حال، ابوعبدالله شجری در علوم و فنون عصر خود شهرت داشت و در میان «زیدیه» از مقامی بلند برخوردار بود.

آثار:

1. الاحاطه فی علم الکلام

همان طور که از نام آن مشخص است، مباحث کلامی را مورد توجه قرار داده است.

نسخه های خطی:

از این اثر فقط 1 نسخه، آن هم جلد دوم، در یکی از کتابخانه های خصوصی کشور «یمن» گزارش شده است. گزارش کننده «عبدالسلام الوجیه» در «کتاب مصادر التراث فی المکتبات الخاصه فی الیمن» است.

و مشخصات کتاب را 676 صفحه، بدون تشخیص ناسخ و کتابت سال 1048ه-.ق. ذکر کرده است.

نسخه های چاپی:

چاپ نشده است.

2. الاعتبار و سلوه العارفین

این اثر یکی از معتبرترین آثار «زیدیه» و مشهورترین کتاب الموفق بالله حسین بن اسماعیل شجری است.

موضوع کتاب عمدتاً مواعظی در سیر و سلوک و زهد و اخلاق است که در هر بحثی پس از آوردن آیات، روایاتی از پیامبر(ص) و علی(ع) و دیگر «اهل بیت» ذکر شده و سپس موعظه های دیگران، به آن افزوده شده است. در بخش پایانی کتاب نیز احادیثی در فضیلت «اهل بیت»(ع) ذکر شده است.

نسخه های خطی:

نسخه های متعددی از این اثر موجود است. اما بیشتر آنها در کشور «یمن» و در کتابخانه ها خصوصی و شخصی