«حسن سحابی استرآبادی»

000-1021ه-.ق.

از شاعر قرن یازده «استرآباد»، «کمال الدین حسن سحابی استرآبادی»، آگاهی اندکی در دست داریم. این مقدار اطلاعات نیز با پراکندگی روبروست.

«آقابزرگ» به نقل از منابع مختلف، اصالت او را جرجانی اما زادگاهش را «شوشتر» دانسته است.

براساس همین گزارش، وی در جوانی به «نجف اشرف» هجرت کرد و مدت 40 سال در آنجا به تحصیل علم و کسب کمالات اشتغال داشت.

گویا به عرفان و تصوف متمایل بود و مجاهداتی در این راه به انجام رساند. لیکن در اواخر عمر از تصوف دست کشید و به عبادات شرعی روی آورد.

«آقابزرگ»، زمان حیات او را «معاصر شاه عباس» (1021ه-.ق.) و برخی منابع زمان زندگی او را سال 1010ه-.ق. دانسته اند. مرگ حسن سحابی را نیز در همان «نجف اشرف» ثبت کرده اند.

از محتوای توصیف های منابع پیشین، توانمندی سحابی در انواع سبک شعری آشکار می گردد. برخی غزل های او را پیش درآمد سبک هندی دانسته اند.

اشعار و رباعیاتش را از 6000 بیت تا 12000 بیت و حتی تا 70000 بیت برشمرده اند.

با اینهمه، از شخصیت دیگری به نام «حسن کتولی استرآبادی» متخلّص به «سحابی»، اطلاعاتی در دست است که بخشی از شرح زندگانی اش با سحابی یاد شده مطابقت دارد. اما زمان حیاتش متفاوت و حدود 200 سال پس از سحابی یاد شده، زندگی می کرده است.

مرحوم «محمدصالح استرآبادی» در تذکره ی خود، از «میرزا حسن کتولی سحابی» سخن گفته و او را شاعری در لباس درویشان و قلندران توصیف کرده است.

«حسینی گرگانی» در «مفاخر استرآباد»، «میرزا حسن سحابی کتولی» را غیر از سحابی مورد نظر این مدخل دانسته و از شعرای قرن 13ه-.ق. به حساب آورده است.

براساس همین گزارش، «حسن سحابی کتولی»، اکثر شهرهای «ایران» را سیاحت کرده است. او در اواخر عمر، از درویشی و صوفی گری دست کشیده و در لباس زهد و تقوا، به عبادت و انابه مشغول شده است.

به هر روی آثاری که برای حسن سحابی استرآبادی برشمرده اند به شرح ذیل است:

آثار:

1. جنگ

مجموعه اشعاری است از سحابی که تحت عنوان جنگ، جمع آوری گردیده است.

نسخه های خطی:

1 نسخه ی خطی در «کتابخانه ی مدرسه ی عالی شهید