نام کتاب : بيان در علوم و مسائل كلى قرآن (فارسي) نویسنده : الخوئي، السيد ابوالقاسم جلد : 1 صفحه : 635
نموده اند: «صراط من انعمت عليهم غير المغضوب عليهم و غير الضالين».
ولى به نظر ما اين نوع قرائت از امير مؤمنان(ع) ثابت نگرديده و بلكه عكس آن
ثابت شده است زيرا اگر آن حضرت آيه را بدين صورت قرائت مى نمود، در ميان
شيعيان منتشر و معروف مى گرديد و پيشوايان بعد از وى نيز همان قرائت را به
كار مى بردند و تأييدش مى نمودند، در صورتى كه چنين مطلبى حتى به وسيله يك
نفر هم كه مورد اعتبار باشد، نقل نگرديده است و اما قرائت عمر به طورى كه
قبلا گفتيم، به فرض ثبوت، عملى است شخصى و مربوط به خود وى و هرگز نمى
تواند مبناى حكم بوده و براى ما مدركيت و حجيّت داشته باشد. مفردات و تركيبات
صراط: به معناى طريقى است كه سير و حركت در آن، انسان را به مقصود مى
رساند. گاهى اين راه راست كه انسان را به مقصد مى رساند، راه محسوسى نيست
بلكه معنوى و غير حسى است چنان كه مى گويند: «احتياط راه نجات است» و
«اطاعت خدا راه بهشت است». در اين دو عبارت «احتياط» و «اطاعت» راه ناميده
شده و راه ناميدن آن ها يا از باب تشبيه و كنايه گويى است يا «طريق» در لغت
داراى معناى جامع و عمومى است كه شامل راه معنوى و غير حسى نيز مى شود.
استقامت: به معناى اعتدال است و اعتدال به معناى ضد انحراف مى باشد كه
انسان در مسير خود به چپ و راست منحرف و متمايل نشود پس «صراط مستقيم» آن
راهى را مى گويند كه سالك و سيركننده را به هدف نهايى يعنى به نعمت ابدى و
رضوان پروردگار مى رساند و اين راه عبارت است از اين كه مخلوق از خالق خود
اطاعت كند و در برابر هيچ يك از اوامر و نواهى او مخالفت نورزد و چيزى غير
از او را نپرستد و اين راه مستقيمى است كه اعوجاج و انحرافى در آن نيست.
خداوند متعال مى فرمايد: (وَإِنَّكَ لَتَهْدِي إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ. صِراطِ اللَّهِ الَّذِي لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَما فِي الْأَرْضِ.)[1] و تو مسلّما به سوى راه راست، هدايت مى كنى راه خداوندى كه هر چه در آسمان ها و زمين است، از آن اوست. (وَهذا صِراطُ رَبِّكَ مُسْتَقِيماً.)[2] [1] شورا/ 52، 53. [2] انعام/ 126.
نام کتاب : بيان در علوم و مسائل كلى قرآن (فارسي) نویسنده : الخوئي، السيد ابوالقاسم جلد : 1 صفحه : 635