نام کتاب : زيارتگاههاى عراق (معرفى زيارتگاه هاى مشهور در كشور عراق) نویسنده : فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی جلد : 2 صفحه : 407
آثار باستانى مهم استان نينوا
1.
آشور: ويرانههاى شهر باستانى آشور، امروزه در ساحل غربى رود دجله، در
حدود 110 كيلومترى جنوب موصل، واقع است و به نام «قلعه شرقاط» شناخته مىشود. اين
شهر، نخستين مركز مملكت آشور و پايتخت دينى آنها بوده است. قدمت آن به حدود ده
هزار سال پيش برمىگردد. آثار مهم باقىمانده از آن، عبارتاند از: دو باروى داخلى
و خارجى، 13 دروازه، كاخهاى پادشاهان، زيگورات و 35 پرستشگاه دينى از جمله معابد
آشور، عشتار، نبو و مردوخ.[1460] شهر آشور
در سال 2003 م، در فهرست ميراث جهانى سازمان يونسكو، ثبت شده است.
2. نينوا: بعد از آشور، مهمترين شهر مملكت آشور است كه ويرانههاى آن، در ساحل شرقى رود دجله، نزديك شهر موصل قرار دارد. كاوشهاى باستانشناسى، نشان داده است كه قدمت آن، به پيش از هزاره ششم قبل از ميلاد برمىگردد. آشورىها پس از شهر آشور، نينوا را به پايتختى خود برگزيدند. در دوره پادشاهى سنحاريب (705- 681 ق. م)، اين شهر به اوج شكوفايى خود رسيد؛ تا اينكه در سال 612 ق. م، سقوط كرد.
نخستين
كاوشهاى باستانشناسى در نينوا، در سال 1820 م آغاز شد و در مراحل مختلف تا سال
1933 م، از سوى ديگر باستانشناسان اروپايى ادامه يافت. همچنين در فاصله سالهاى
1941 تا 1968 م، كاوشهاى باستانشناسى از سوى اداره آثار عراق و دانشگاه موصل،
ادامه يافت. آثار مهم باقىمانده در اين شهر، عبارتاند از: برج و باروى دفاعى
شهر، كاخهاى پادشاهى (كاخ سنحاريب، كاخ اسرحدون و كاخ آشوربانيپال) و كتابخانه
شهر كه در آن، تعداد زيادى الواح گلى خطوط ميخى، شناسايى شده است.[1461]
3. نمرود (كالح): از ديگر شهرهاى مهم مملكت آشور است كه امروزه، ويرانههاى آن در سمت شرقى رود دجله، در حدود 34 كيلومترى جنوب شرقى موصل قرار دارد. اين
[1460] . الموسوعة التاريخية الجغرافية، ج 12، ص 198.