زيارتگاه‌هاى شيعه‌

265. مرقد زيد بن صوحان‌

اين زيارتگاه، در منطقه «سيبه»، در جنوب بصره واقع است. «زيد بن صوحان عبدى»، معروف به «زيد الخير»، از اصحاب خاص امام على (ع)، به شمار مى‌آيد. او از خاندان عبدالقيس (شاخه‌اى از قبيله ربيعه) بود و سه برادر به نام‌هاى صعصعه، سيحان و عبدالله داشت كه اينها نيز از ياران امام على (ع) بودند.[567] برخى مورخان نوشته‌اند كه زيد در زمان پيامبراكرم (ص)، اسلام آورد و روزگار آن حضرت را درك كرد و بنابراين، او را از اصحاب آن حضرت، به شمار آورده‌اند. اما برخى ديگر او را تابعى دانسته و از جمله كسانى به شمار آورده‌اند كه پيامبر (ص) را ملاقات نكردند.[568]

...

علماى تراجم و رجال، از شيعه و سنى، او را ستوده و از زهد و عبادت وى، سخن گفته‌اند؛ براى مثال، شيخ طوسى او را از ابدال برشمرده‌[569] و صاحب تاريخ بغداد نيز نقل كرده است: «زيد بن صوحان، شب‌ها قيام مى‌كرد و روزها، روزه مى‌گرفت و شب‌هاى جمعه را احيا مى‌كرد».[570]

به گزارش ابن عبدالبر، در جنگ‌هاى فتح ايران، زيد در لشكرى كه سلمان، فرمانده آن بود، حضور داشت و به دستور وى، نماز جماعت لشكر مسلمانان را امامت مى‌كرد[571] و در جريان يكى از اين جنگ‌ها، يكى از دو دستش، قطع شد. از رسول خدا (ص) روايت شده است كه هركس مى‌خواهد به مردى بنگرد كه يكى از اعضاى بدنش، او را در رفتن به بهشت پيشى گرفت، به زيد بن صوحان بنگرد.[572]

[567] . اعيان الشيعة، ج 7، ص 101.

[568] . الاستيعاب فى معرفة الاصحاب، ص 250.

[569] . رجال الطوسى، ص 64.

[570] . تاريخ بغداد، ج 9، ص 442.

[571] . الاستيعاب فى معرفة الاصحاب، ص 250.

[572] . تاريخ بغداد، ج 9، ص 442.