است از سنگ و گچ كرده‌اند و روى كوهى نهاده است بر جانب قبله و چنان افتاده است كه بام‌هاى هر رسته از خانه‌ها، زمين كوى يك رسته ديگر است. باغستان فراوان دارد و سماق و زيتون و انجير و ميوه‌هاى فراوان دارد.[1438]

زيارتگاه‌هاى مهم منطقه سنجار

417. زيارتگاه عبدالعزيز بن عبدالقادر گيلانى‌

اين زيارتگاه، در روستاى «تل‌حيال»، در جنوب شرقى «جبل سنجار» قرار دارد و به عبدالعزيز بن عبدالقادر گيلانى، منسوب است.

...

عبدالعزيز گيلانى، كنيه‌اش ابوبكر بود و نزد پدرش عبدالقادر گيلانى، فقه و علوم دينى را آموخت. او از پدر خود و نيز ابومنصور عبدالرحمان بن محمد قزّاز و ديگران، حديث شنيد. خود نيز به تدريس و روايت حديث و موعظه كردن، پرداخت و كسانى هم نزد وى، شاگردى كردند. سپس به روستاى «حيال» از روستاهاى سنجار، مهاجرت نمود و در آنجا سكونت كرد.[1439]

ويرانه‌هاى «حيال»، امروزه در منطقه‌اى به نام «تل حيال»، در جنوب روستاى «مجنونيه» و در غرب شهر سنجار، باقى مانده است و در فاصله حدود يك مايل از غرب مجنونيه و 5/ 1 مايل از شمال غربى تل حيال، گنبد قبر عبدالعزيز گيلانى، قرار دارد.

ثامر العامرى، تصويرى از اين مقبره، درج كرده است كه نشان مى‌دهد داراى ساختمانى قديمى است كه بر فراز آن نيز گنبد مخروطى شكل ترك‌دارى، به شيوه گنبدهاى مقابر موجود در شمال عراق، وجود دارد.[1440]

گفتنى است، دو مزار ديگر نيز به عبدالعزيز بن عبدالقادر گيلانى، منسوب مى‌باشد:

[1438] . نزهة القلوب، ص 66.

[1439] . مرآة الزمان فى تواريخ الاعيان، ج 21، ص 109.

[1440] . معجم المراقد والمزارات فى العراق، ص 303.