فصل هفدهم: زيارتگاه هاى استان نينوا

موقعيت جغرافيايى‌

استان نينوا، واقع در شمال غربى عراق است كه از سمت شمال با استان دهوك، از سمت شرق با استان اربيل از جنوب شرقى با استان صلاح‌الدين و از سمت جنوب با استان انبار، هم‌جوار است و از سمت غرب نيز با كشور سوريه، مرز دارد. وجه تسميه اين استان، وجود شهر باستانى نينوا (از پايتخت‌هاى تمدن آشور) در آن است.

مركز اين استان، شهر «موصل» است كه مهم‌ترين شهر مناطق شمال عراق، به شمار مى‌آيد. اين شهر، در ساحل راست (غربى) رود دجله، در فاصله حدود 460 كيلومترى بغداد قرار دارد. موصل در دوره پيش از اسلام، از شهرهاى مهم مسيحيان بود. لشكر مسلمانان در سال 17 ه. ق، آن را فتح كرد.[1299]

در قرن چهارم هجرى، موصل به مركز حكمرانى امراى شيعه مذهب خاندان حمدانيان موصل، تبديل شد و در نيمه نخست سده هفتم هجرى نيز «بدرالدين لؤلؤ»، حاكم خودمختار شمال عراق، به ترويج تشيع و ساخت زيارتگاه‌هاى شيعه در اين شهر،

[1299] . ر. ك: الموسوعة العربية، ج 5، ص 225.