براساس
تحقيقى كه «مرحوم مصطفى جواد»، پژوهشگر بزرگ عراقى، انجام داده است، كركوك در اصل،
تنها شامل قلعهاى بوده كه در تعدادى از منابع قرون ميانى اسلامى، از آن با
نامهاى كرخينى، كرخانى يا كرخين، ياد شده است و تنها در دورههاى متأخر، به نام
«كركوك»، شهرت يافته است[1175]؛ براى
مثال، ياقوت حموى در توصيف آن، چنين نوشته است كه «كَرخينى»، قلعه خوب و مستحكمى
است در زمينى ميان دقوقا (داقوق) و اربل (اربيل) كه بر تپه مرتفعى، قرار دارد و
داراى «ربض» (حومه)، كوچكى است.[1176] اين
توصيف و اقوال ساير مورخان، انطباق كرخينى با موقعيت جغرافيايى كركوك امروزى و
درستى نظريه مصطفى جواد را نشان مىدهد.
ميان شهر كركوك، قلعه تاريخى بزرگى، روى تپه مرتفعى وجود دارد كه داراى پيشينه تاريخى كهن مىباشد. قدمت اوليه آن، مربوط به دوران قبل از اسلام است. اما بافت كنونى آن، مربوط به دوره اسلامى است.
زيارتگاههاى شهر داقوق
346. مزار امام زينالعابدين (ع)
اين
زيارتگاه، در جنوب روستاى «امام زينالعابدين»، حدود هفت كيلومترى شمال شرقى
داقوق، واقع است و روى يك تپه خاكى، به ارتفاع تقريبى پنجاه متر، ساخته شده است.
داخل زيارتگاه، دو قبر وجود دارد كه به باور اهالى، يكى از اين دو قبر، مدفن امام
زينالعابدين (ع) و قبر ديگر، مدفن قنبر، غلام امام على (ع) است.[1177]
اما مىدانيم كه انتساب اين دو قبر به