رسول اكرم (ص) است. او چون رئيس دولت اسلام است ملزم مى‌باشد دادخواهى كند، مامور بفرستد و حق را بگيرد و رد نمايد. بايد دانست در هر امرى كه مرجع رسول اكرم باشد ائمه (ع) هم مى‌باشند، و اطاعت از ائمه (ع) نيز اطاعت از رسول اكرم (ص) مى‌باشد.

خلاصه، آيه اول. إذا حَكَمْتُم بَيْنَ النّاس. و دوم. أطيعوا اللَّه و أطيعوا الرسول. و آيه. و فَإنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْ‌ءٍ. اعم از حكومت و قضاوت مى‌باشد و اختصاص به باب قضاوت ندارد صرف نظر از اين كه بعضى از آيات ظهور در حكومت به مفهوم اجرائى دارد.

در (آيه بعد) مى‌فرمايد:. أ لَمْ تَرَ إلى الَّذينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِما أنزل إلَيْكَ وَ ما انْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ يُريدوُنَ أَنْ يَتَحاكَموا إلَى الطّاغُوتِ وَ قَدْ أُمِروُا أنْ يَكْفُرُوا بِهِ .. آيا نديدى كسانى را كه مى‌پندارند به آن چه به سوى تو نازل شده و آن چه پيش از تو نازل شده ايمان آورده‌اند مى‌خواهند نزد طاغوت (قدرتهاى ناروا) داد خواهى كنند در حالى كه مسلم است كه دستور دارند به آن (يعنى طاغوت) كافر شوند.

اگر نگوييم منظور از (طاغوت) حكومتهاى جور و قدرتهاى نارواى حكومتى به طور كلى است كه در مقابل حكومت الهى طغيان كرده و سلطنت و حكومت برپا داشته‌اند، بايد قائل شويم كه اعم از قضات و حكام است. چون رجوع براى دادرسى و احقاق حقوق و كيفر متعدى غالبا با مراجعه به مقامات قضائى انجام مى‌گيرد و باز حكم قضائى را مجريان كه معمولا آنها را حكومت كننده مى‌شناسند اجرا مى‌كنند. حكومتهاى جور چه قضات و چه مجريان و چه اصناف ديگر آنها. طاغوت. اند چون در برابر حكم خدا سركشى و طغيان كرده قوانين به دل خواه وضع كرده به اجراى آن و قضاوت طبق آن پرداخته‌اند. خداوند امر فرموده كه به آنها كافر شويد يعنى در برابر آنها و اوامر و احكامشان عصيان بورزيد. بديهى است كسانى كه مى‌خواهند به. طاغوت. كافر شوند يعنى در برابر قدرتهاى ناروا سر به نافرمانى بردارند وظائف سنگينى خواهند داشت كه بايستى به قدر توانائى و امكان در انجام آن بكوشند.

[برسى‌] مقبوله «عمر بن حنظله»

اكنون مى‌پردازيم به بررسى روايت. مقبوله عمر بن حنظله. تا ببينيم چه مى‌گويد و