در بعض مسائل قبض و تسليم‌

مسأله 1 اگر مبيع تلف شود قبل از دادن به مشترى از كيسه بايع تلف شده، پس در اين صورت معامله منفسخ شده و ثمن به ملك مشترى بر مى‌گردد و منافع مبيع بعد از عقد و پيش از قبض، مثل نتاج و ميوه، مال مشترى است و اگر مبيع معيوب شود قبل از قبض، مشترى مخير است ميان فسخ و امضاء معامله به تمام ثمن، و مستحق ارش نيست على الاقوى.

در احكام نقد و نسيه‌

مسأله 1 اگر كسى متاعى را بخرد و مدت براى تسليم ثمن قرار ندهد، معامله نقدى است و فروشنده مى‌تواند از خريدار مطالبه ثمن كند. و اگر براى اداء ثمن، مدت تعيين شد، معامله نسيه است و واجب نيست قبل از تمام شدن مدت، مشترى ثمن را تحويل دهد، بلكه در صورت مطالبه حق امتناع دارد؛ چنانچه اگر مشترى بخواهد زودتر از تمام شدن وقت پول را بدهد بايع حق امتناع دارد.

مسأله 2 مدت تحويل ثمن در معاملات نسيه بايد معين و مضبوط باشد كه قابل زياده و نقصان نشود و اگر شرط مدت نمايند لكن تعيين وقت نكنند و يا اين كه وقت مجهول باشد مثل آمدن حاجى‌ها از مكه، اصل معامله باطل است؛ پس اگر جنسى را بفروشد كه سر خرمن پول آن را بگيرد، چون مدت كاملًا معين نشده معامله باطل است. و معين بودن واقعى فايده ندارد، بلكه بايد پيش خريدار و فروشنده معلوم باشد.

مسأله 3 اگر چيزى را بفروشد به نحو ترديد در ثمن، مثل اين كه بگويد به ده تومان نقد و پانزده تومان نسيه تا آخر سال، در بطلان معامله اشكال است. بلى اگر بفروشد نسيه تا سر يك ماه به دو تومان و تا آخر سال مثلًا به پانزده تومان معامله باطل است بى‌اشكال.