مسائل متفرقه‌

مسأله 2145- اگر فروشنده قيمت خريد جنس را به مشترى بگويد بايد تمام چيزهايى را كه به واسطه آنها قيمت مال كم يا زياد مى‌شود بگويد اگرچه به همان قيمت يا به كمتر از آن بفروشد، مثلًا بايد بگويد كه نقد خريده است يا نسيه.

مسأله 2146- اگر انسان جنسى را به كسى بدهد و قيمت آن را معيّن كند و بگويد اين جنس را به اين قيمت بفروش و هرچه زيادتر فروختى مال خودت باشد، هرچه زيادتر از آن قيمت بفروشد مال صاحب مال است‌ [1]. و فروشنده فقط مى‌تواند مزد زحمت خود را از صاحب مال بگيرد. ولى اگر بگويد اين جنس را به اين قيمت به تو فروختم و او بگويد قبول كردم يا به قصد فروختن، جنس را به او بدهد و او هم به قصد خريدن بگيرد، هر چه زيادتر از آن قيمت بفروشد مال خود اوست.

مسأله 2147- اگر قصاب گوشت نر بفروشد و به جاى آن، گوشت ماده بدهد معصيت كرده است، پس اگر آن گوشت را معيّن كرده و گفته اين گوشت نر را مى‌فروشم، مشترى مى‌تواند معامله را به‌هم بزند. و اگر آن را معيّن نكرده، در صورتى كه مشترى به گوشتى كه گرفته راضى نشود، قصاب بايد گوشت نر به‌او بدهد.

مسأله 2148- اگر مشترى به بزاز بگويد پارچه‌اى مى‌خواهم كه رنگ آن نرود و بزاز پارچه‌اى به او بفروشد كه رنگ آن برود، مشترى مى‌تواند معامله را به‌هم بزند.

مسأله 2149- قسم خوردن در معامله اگر راست باشد مكروه است و اگر دروغ باشد حرام است.

[1] بلكه مال دلال است كه فروخته است.