مسأله 1729- اگر فراموش كند كه مسافر است، يا فراموش كند كه روزه مسافر باطل مى‌باشد و در سفر روزه بگيرد روزه او باطل است.

مسأله 1730- اگر روزه‌دار بعد از ظهر مسافرت نمايد، بايد روزه خود را تمام كند و اگر پيش از ظهر مسافرت كند، وقتى به حد ترخص برسد؛ يعنى به جايى برسد كه ديوار شهر را نبيند و صداى اذان آن را نشنود، بايد روزه خود را باطل كند و اگر پيش از آن روزه را باطل كند كفاره بر او واجب است.

مسأله 1731- اگر مسافر پيش از ظهر به وطنش برسد، يا به جايى برسد كه مى‌خواهد ده روز در آن‌جا بماند، چنانچه كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام نداده، بايد آن روز را روزه بگيرد و اگر انجام داده، روزه آن روز بر او واجب نيست.

مسأله 1732- اگر مسافر بعد از ظهر به وطنش برسد، يا به جايى برسد كه مى‌خواهد ده روز در آن‌جا بماند، نبايد آن روز را روزه بگيرد.

مسأله 1733- مسافر و كسى كه از روزه گرفتن عذر دارد، مكروه است در روز ماه رمضان جماع نمايد و در خوردن و آشاميدن كاملًا خود را سير كند.

كسانى كه روزه بر آنها واجب نيست‌

مسأله 1734- كسى كه به واسطه پيرى نمى‌تواند روزه بگيرد، يا براى او مشقت دارد، روزه بر او واجب نيست. ولى در صورت دوم بايد براى هر روز يك مد كه تقريباً ده سير است گندم يا جو و مانند اينها به فقير بدهد.

مسأله 1735- كسى كه به واسطه پيرى روزه نگرفته، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگيرد، بايد قضاى روزه‌هايى را كه نگرفته به‌جا آورد [1].

مسأله 1736- اگر انسان مرضى دارد كه زياد تشنه مى‌شود و نمى‌تواند تشنگى را تحمل كند، يا براى او مشقت دارد، روزه بر او واجب نيست. ولى در صورت دوم بايد

[1] به احتياط واجب.