مسأله 2863- در بيمه علاوه بر شرايطى كه در ساير عقود است از قبيل بلوغ و عقل و اختيار و غير آنها، چند شرط معتبر است.

1- تعيين مورد بيمه كه فلان شخص است يا فلان مغازه است يا فلان كشتى يا اتومبيل يا هواپيما است.

2- تعيين دو طرف عقد كه اشخاص هستند، يا مؤسسات، يا شركتها يا دولت.

3- تعيين مبلغى كه بايد بپردازند.

4- تعيين اقساطى كه بايد آن را بپردازند، و تعيين زمان اقساط.

5- تعيين زمان بيمه كه از اول فلان ماه يا سال تا چند ماه يا چند سال.

6- تعيين خطرهايى كه موجب خسارت مى‌شود، مثل حريق يا غرق يا سرقت يا وفات يا مرض، و مى‌توان كليه آفاتى را كه موجب خسارت مى‌شود، قرار دهند.

مسأله 2864- لازم نيست در قرار بيمه ميزان خسارت تعيين شود پس اگر قرار بگذارند كه هر مقدار خسارت وارد شد، جبران كنند صحيح است.

مسأله 2865- صورت عقد بيمه چند نحو است: يكى آن كه بيمه كننده بگويد به عهده من فلان مقدار كه در فلان زمان ماهى فلان مقدار بدهم، در مقابل آن كه خسارتى كه به مغازه من مثلًا از ناحيه حريق يا دزدى وارد شد، جبران نمايى، و طرف قبول كند، يا طرف بگويد بر عهده من خسارتى كه به مؤسسه شما وارد مى‌شود از ناحيه حريق يا دزدى مثلًا در مقابل آن كه فلان مقدار بدهى، و بايد تمام قيودى كه در مسأله سابق ذكر شد، معلوم شود و قرارداد شود.

مسأله 2866- ظاهراً تمام اقسام بيمه صحيح باشد، با به‌كار بردن شرايطى كه ذكر شد، چه بيمه عمر باشد، يا بيمه كالاهاى تجارتى، يا عمارات يا كشتيها و هواپيماها، و يا بيمه كارمندان دولت يا مؤسسات يا بيمه اهل يك قريه يا شهر، و بيمه عقد مستقلى است و مى‌توان به عنوان بعض عقود ديگر از قبيل صلح آن را اجرا كرد.

بخت‌آزمايى‌

مسأله 2867- بليطهاى بخت‌آزمايى كه متعارف شده است مى‌فروشند به مبلغ معينى، پس از آن با قرعه‌كشى به اشخاصى كه قرعه به نام آنها بيرون بيايد مبلغ معينى مى‌دهند، خريد و فروش آنها جايز نيست و باطل است، و پولى را كه در مقابل بليط