نام کتاب : ترجمه تحرير الوسيلة (نشر آثار) نویسنده : خمینی، سید روح الله جلد : 1 صفحه : 629
كتاب شفعه
مسأله 1- اگر يكى از دو شريك حصّه خودش را به شخص بيگانه بفروشد، شريك ديگر با جمع بودن شرايطى كه مىآيد، حق دارد آن را تملك كرده و آن را از مشترى به همان ثمنى كه داده بگيرد. و اين حق: «شفعه» و صاحب آن: «شفيع» ناميده مىشود.
مسأله 2- در هر چيزى كه منقول نباشد در صورتى كه قابل قسمت باشد، بدون اشكال، شفعه ثابت است، مثل زمينها و باغات و خانهها و مانند اينها. و در ثبوت شفعه در چيزهاى منقول، مانند لباسها و كالا و كشتى و حيوان؛ و در چيزهاى غير منقول اگر قابل قسمت نباشند، مانند نهرهاى باريك و راههاى تنگ و چاههاى كوچك و غالب آسيابها و حمامها و همچنين درخت و نخل و ميوههايى كه بر درخت خرما و ساير درختها است اشكال است، پس احتياط (واجب) براى شريك اين است كه اخذ به شفعه نكند مگر اينكه مشترى راضى باشد و براى مشترى آن است كه اگر شريك اخذ به شفعه كرد، او را اجابت نمايد.
مسأله 3- شفعه فقط در بيع حصه مشاع از عين مشترك ثابت است؛ پس به خاطر همسايگى، شفعه ثابت نمىشود. بنا بر اين، اگر شخصى خانه يا مزرعهاش را بفروشد همسايهاش نمىتواند اخذ به شفعه نمايد. و همچنين اگر يكى از دو شريك سهم افراز شده خود را (در عين تقسيم شده) بفروشد شفعه در عين تقسيم شده ثابت نيست، مگر خانهاى باشد كه بعد از مشترك بودن آن، تقسيم شده يا از اول جدا بوده و (در هر دو صورت) راه مشتركى داشته باشد و يكى از دو شريك سهم افرازشده خودش را از خانه
نام کتاب : ترجمه تحرير الوسيلة (نشر آثار) نویسنده : خمینی، سید روح الله جلد : 1 صفحه : 629