حركت سريع، غير واقع را واقع نشان دهد. و همچنين است «كهانت»؛ و آن عبارت است از اينكه خبر بدهد از آنچه در آينده واقع مى‌شود، به اعتقاد اينكه بعضى از جن‌ها خبر آن را به او القاء مى‌كنند، يا به زعم اينكه امور را با مقدمات و اسبابى كه با آن بر زمان وقوع آن‌ها استدلال مى‌كند مى‌داند. و همچنين است «قيافه‌شناسى»؛ و آن عبارت است از اينكه با نشانه‌هاى خاصى استناد كند در اينكه بعضى از مردم را به بعضى ديگر ملحق نمايد و بعضى را از بعضى ديگر سلب كند؛ بر خلاف آنچه كه شارع مقدس آن را ميزان ملحق شدن و نشدن قرار داده است كه عبارت از بودن و نبودن فراش است. و همچنين است «تنجيم»؛ و آن عبارت است از خبر دادن يقينى و جزمى از حوادث جهان هستى، از ارزانى و گرانى و كم حاصلى و پرحاصلى و زيادى باران و كمى آن و غير اين‌ها از خير و شر و نفع و ضرر به استناد حركات فلكى و نظرات ستاره‌شناسى و اتصالات كوكبى و معتقد باشد كه اين امور فلكى در اين عالم به طور مستقل يا با شركت با خداوند- كه بالاتر است از آنچه ظالمين مى‌گويند- مؤثر مى‌باشند، نه (اعتقاد به) هر تأثيرى- و لو (اعتقاد) به اينكه خداى متعال آن اثر را به آن‌ها عطا كرده باشد- در صورتى كه (اين اعتقاد) از روى دليل قطعى باشد (كه در اين صورت اشكال ندارد). و خبر دادن به گرفتن خورشيد و ماه و به اول هر ماه و به نزديكى كواكب و جدا شدن آن‌ها، در صورتى كه از روى اصول و قواعد درستى ناشى باشد، جزء تنجيم حرام نيست. و اشتباهى كه احياناً از آن‌ها واقع مى‌شود، مانند ساير علوم، از خطاى در حساب و به‌كارگيرى قواعد، سرچشمه مى‌گيرد.

مسأله 17- غش به وسيله آنچه كه مخفى مى‌باشد، در خريدوفروش حرام است، مانند مخلوط كردن شير با آب و مخلوط نمودن گندم خوب با نامرغوب و ممزوج نمودن روغن با پيه يا با روغن نباتى و مانند اين‌ها، بدون آن‌كه طرف را آگاه كند. و معامله، با غش باطل نمى‌شود؛ اگر چه كارش حرام است و موجب خيار فسخ براى طرف معامله بعد از اطلاع از آن مى‌گردد. البته اگر غش به اين صورت باشد كه چيزى را بر خلاف جنسش نشان دهد، مانند فروش چيزى كه آب (طلا يا نقره) داده شده به عنوان اينكه طلا يا نقره است و مانند آن، اصل معامله باطل مى‌شود.

مسأله 18- گرفتن اجرت براى چيزى كه انجام دادن آن بر او واجب عينى است حرام‌