مسأله 6- اگر وقوف به عرفات را به خاطر عذرى مانند فراموشى و ضيق وقت و مانند اين‌ها از ظهر تا غروب ترك نمايد، براى او كافى است كه مقدارى- هرچند اندك- از شب عيد را ادراك نمايد و اين وقت (شب عيد) وقت اضطرارى عرفات است. و اگر بدون عذر و عمداً وقوف اضطرارى را ترك كند، ظاهر اين است كه حجّش باطل است اگر چه به مشعر برسد. و اگر به جهت عذرى، وقوف اختيارى و اضطرارى عرفه را ترك نمايد، رسيدن به وقوف اختيارى مشعر الحرام در صحت حجش كفايت مى‌كند، همان طور كه خواهد آمد.

مسأله 7- اگر اول ماه ذيحجه نزد قاضى اهل تسنن ثابت شود و به آن حكم نمايد و نزد ما ثابت نشود پس اگر بدون تقيه و خوفى عمل بر طبق مذهب حقّ ممكن باشد بايد عمل كرد، وگرنه واجب است از آن‌ها تبعيت شود. و اگر مخالفت با واقع، آشكار نشود حج صحيح است، بلكه اگر علم به مخالفت با واقع (هم) باشد بعيد نيست كه صحيح باشد و مخالفت با آن‌ها جايز نيست، بلكه در صحت حج كسى كه با تقيه مخالفت كرده، اشكال است. و از آنجايى كه افق حجاز و نجد با افق‌هاى ما مخصوصاً افق ايران متفاوت است، لذا علم به مخالفت واقع پيدا نمى‌شود مگر به طور ندرت.

گفتارى در مورد وقوف در مشعر الحرام‌

وقوف در مشعر الحرام از طلوع فجر تا طلوع آفتاب روز عيد، واجب است و اين وقوف عبادتى است كه در آن نيّت با شرايطش واجب است و احتياط (واجب) آن است كه بعد از كوچ كردن از عرفات، وقوف با نيّت خالص در مشعر از شب عيد تا طلوع فجر واجب باشد سپس نيّت وقوف بين طلوع فجر تا طلوع آفتاب را بنمايد. و مستحب است كه قبل از طلوع آفتاب از مشعر كوچ كند به طورى كه از «وادى محسّر» نگذرد و اگر از آن گذشت، معصيت كرده ولى كفّاره ندارد و احتياط (واجب) آن است كه (از مشعر) طورى كوچ كند كه قبل از طلوع آفتاب به وادى محسّر نرسد. و ركن، همان وقوف بين طلوع فجر تا طلوع آفتاب است به مقدارى كه نام وقوف بر آن صادق باشد و لو اينكه يك دقيقه يا دو دقيقه باشد، بنا بر اين اگر وقوف بين طلوع فجر تا طلوع آفتاب را به طور كلى ترك نمايد حجش باطل است به تفصيلى كه مى‌آيد.