است. بنا بر اين بر اجير كه از عمل نيابت حج فارغ شده اگر چه استطاعت عمره مفرده را دارد و در مكه مى‌باشد، واجب نمى‌شود. و همچنين بر كسى كه متمكن از عمره مفرده مى‌باشد ولى به خاطر مانعى براى حج تمكن ندارد، واجب نمى‌باشد ليكن احتياط (مستحب) آن است كه عمره مفرده را به جا آورد.

مسأله 3- گاهى عمره به واسطه نذر، قسم، عهد، شرط ضمن عقد، اجير شدن و فاسد كردن آن واجب مى‌شود؛ اگر چه تعبير و اطلاق وجوب بر آن در غير مورد اخير (فاسد كردن) بنابر تحقيق از روى مسامحه است. و براى وارد شدن به مكه نيز عمره واجب مى‌شود؛ به اين معنى كه بدون عمره وارد شدن به مكه حرام است، زيرا وارد شدن به مكه به جز با احرام جايز نيست مگر در بعضى از موارد (كه بدون احرام جايز است) و از جمله آن موارد است: كسى كه شغلش اقتضا كند مكرراً وارد شود و خارج گردد مانند هيزم‌فروش و خار كن؛ و اما اينكه هركس كه ورودش به مكه تكرار مى‌شود، از حرمت ورود به مكه بدون احرام، استثنا شود مورد اشكال است. و موارد ديگرى هم وجود دارد، مانند مريض و مبطون، كه در محل خود ذكر شده است. و در غير آنچه كه ذكر شد، عمره مستحب است و تكرار عمره مانند حج مستحب است. و در مقدار فاصله بين دو عمره (علما) اختلاف دارند و احتياط (واجب) آن است كه در فاصله كمتر از يك ماه به قصد رجاء آورده شود.

اقسام حج‌

حج سه قسم است: «تمتع» و «قران» و «افراد». و اوّلى بر كسى كه از مكه دور است واجب مى‌باشد و دوتاى ديگر بر كسى كه حاضر است يعنى دور نيست واجب مى‌باشد. و حد دورى از هر طرف مكه بنابر اقوى‌ چهل و هشت ميل مى‌باشد، و كسى كه در سر اين حد است ظاهر اين است كه وظيفه‌اش تمتع است، و اگر در اينكه منزلش داخل حد يا خارج از آن است شك نمايد، واجب است فحص نمايد. و اگر متمكن از فحص نباشد بايد مراعات احتياط نمايد. آنچه كه گذشت نسبت به حجة الإسلام است و اما حج نذرى و مانند آن، پس شخص حق دارد هر نوع حجّى را كه مى‌خواهد نذر نمايد، و همچنين است‌