نام کتاب : ترجمه تحرير الوسيلة (نشر آثار) نویسنده : خمینی، سید روح الله جلد : 1 صفحه : 337
اوصاف آن اتّفاق داشته باشند، مگر در بعضى اوصاف خارجى كه احتمال اختلاف آنان در تشخيص مىرود، مثل اينكه ماه بلند بود يا طوقدار بود يا داراى عرض شمالى يا جنوبى بود كه اگر اختلافشان زياد نباشد، قبول شهادتشان بعيد نيست. و اگر يكى از آن دو نفر يا هر دو، صفت ماه را بر خلاف واقع بگويند، مثل اينكه بگويند: تَحَدُّب (برآمدگى) آن به طرف آسمان بود- برعكس آنچه در اول ماه ديده مىشود- به شهادتشان گوش داده نمىشود و اگر هر دو فقط بگويند: ماه را ديدهايم، يا يكى از آنها صفت ماه را به طورى كه بر خلاف واقع نباشد، بگويد و ديگرى تنها بگويد: ديدهام، كفايت مىكند.
مسأله 3- اول ماه با شهادت چهار زن و يا شهادت يك مرد و دو زن و يا شهادت يك مرد به ضميمه قسم ثابت نمىشود.
مسأله 4- در اينكه دو عادل از همان شهر باشند يا بيرون آن و يا در آسمان مانعى باشد يا نباشد، فرقى نيست، البته اگر مانعى نباشد و هوا صاف باشد و مردم براى ديدن ماه اجتماع كرده باشند و اختلاف و تكذيب كردن ميان مردم طورى باشد كه احتمال اشتباه آن دو عادل قوى باشد، در اين صورت پذيرفته شدن شهادت آنان محل اشكال است.
مسأله 5- حجّيت حكم حاكم شرع (كه اول ماه است) به مقلدين او اختصاص ندارد، بلكه حتى بر حاكم ديگر هم- در صورتى كه اشتباه او يا اشتباه دليل او ثابت نباشد- حجت است.
مسأله 6- اگر در شهر ديگرى غير از شهر خود مكلّف، اول ماه ثابت شود، اگر آن دو شهر به يكديگر نزديك باشند يا بداند كه افق آنها يكى است، كفايت مىكند وگرنه كافى نيست.
مسأله 7- در اخبار از ديدن ماه، اعتماد به تلگراف و مانند آن جايز نيست، مگر آنكه دو شهر نزديك باشند يا بداند كه افق آنها يكى است و مسلّم باشد كه اول ماه در آنجا به حكم حاكم شرع يا به شهادت دو عادل ثابت شده است و در مسلّم شدن ثبوت آن كافى است كه تلگراف كنندگان دو نفر عادل باشند.
نام کتاب : ترجمه تحرير الوسيلة (نشر آثار) نویسنده : خمینی، سید روح الله جلد : 1 صفحه : 337