[هشتم‌] تَشَهُّدْ

مسأله 1- تشهد در نماز دو ركعتى، يك مرتبه- بعد از سر برداشتن از سجده آخر- واجب است و در نماز سه ركعتى و چهار ركعتى دو مرتبه: مرتبه اول بعد از سر برداشتن از سجده آخر ركعت دوم و مرتبه دوم بعد از سر برداشتن از سجده آخر ركعت آخر. و تشهد واجب است، ولى ركن نيست و به واسطه ترك آن تا ركوع (ركعت بعد) كه از روى عمد باشد- نه سهو- نماز باطل مى‌شود؛ اگر چه قضاى تشهد (در ترك سهوى) واجب است، همان طور كه در بحث خلل (نواقص نماز) خواهد آمد. و آنچه در تشهد واجب است آن است كه بگويد: «اشْهَدُ انْ لا الهَ الَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ وَ اشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، اللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‌ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ» و گفتن «الْحَمْدُ للَّه» يا «بِسْمِ اللَّهِ و بِاللَّهِ وَ الْحَمْدُ للَّه وَ خَيْرُ الْأَسْماءِ للَّه يا الْأسْماءُ الْحُسْنى كُلُّها للَّه» در اول تشهد و گفتن «وَ تَقَبَّلْ شَفاعَتَهُ فِى امَّتِهِ وَ ارْفَعْ دَرَجَتَهُ» بعد از صلوات بر پيغمبر و آل او مستحب است، ولى در تشهد دوم، احتياط (واجب) آن است كه آن را (و تقبّل شفاعته ...) به قصد خصوصيت و وظيفه (استحبابى) نگويد. و بايد تشهد را به لفظ صحيح كه با زبان عرب موافق است بخواند و كسى كه از لفظ صحيح ناتوان باشد ياد گرفتنش بر او واجب است.

مسأله 2- در حال تشهد، نشستن با طمأنينه- به هر نحوى كه باشد- واجب است. و در حال تشهد اقعاء مكروه است، و آن عبارت از اين است كه سينه (پنجه) پاها را به زمين گذارد و روى پاشنه‌ها بنشيند (نشيمنگاه خود را بر روى پاشنه‌ها قرار دهد) و احتياط (مستحب) ترك آن است. و در حال تشهد، تورك (روى ران طرف چپ قرار گرفتن و روى قدم راست را روى كف قدم چپ نهادن) مستحب است، چنان كه تورك در بين دو سجده و بعد از آن‌ها مستحب است، همچنان كه (در مبحث سجده) گذشت.

[نهم‌] سلام نماز

مسأله 1- سلام در نماز واجب است و ظاهراً جزء نماز مى‌باشد و جايز شدن كارهاى منافى نماز و خارج شدن از نماز توقف بر سلام دارد. و سلام دو صيغه دارد: اول: «السَّلامُ عَلَيْنا وَ عَلى‌ عِبادِ اللَّهِ الصّالِحينَ» و دوم: «السَّلامُ عَلَيْكُمْ» به انضمام «وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكاتُهُ» بنابر احتياط،