يازدهم: عرق شتر نجاستخوار.

و بنابر اقوى عرق حيوانات ديگر كه نجاستخوارند پاك مى‌باشد؛ گرچه احتياط (مستحب) آن است كه از آن اجتناب شود. چنان كه بنابر اقوى عرق جنب از حرام پاك است، و احتياط (واجب) آن است كه در نماز از آن اجتناب شود. و سزاوار است به طور كلّى از آن احتياط شود.

احكام نجاسات‌

مسأله 1- در صحت نماز و طواف- چه واجب و چه مستحب- پاك بودن بدن، حتى مو و ناخن و بقيه توابع بدن، و پاك بودن لباس ساتر عورت و غير ساتر شرط است، مگر در نجاسات و متنجّس‌هايى كه استثنا شده است. و مقدار كم نجاست اگر چه به اندازه سر سوزن باشد مانند زياد آن است، مگر در آنچه كه استثنا شده. و نيز در صحت نماز، پاك بودن جايى كه پيشانى را در حال سجده بر آن مى‌گذارند، شرط است نه جاهاى ديگر، كه اگر نجاست آن‌ها باعث سرايت نجاستى كه از آن عفو نشده، به بدن يا لباس نمازگزار نباشد، مانعى ندارد. و برطرف كردن نجاست (تطهير كردن) از تمام قسمت‌هاى مساجد، چه زمين و چه ساختمان آن واجب است- حتى بنابر احتياط (واجب) طرف بيرون ديوار مسجد هم، چنين است- همان طور كه نجس كردن مساجد حرام است. و مشاهد مشرفه و ضريح‌هاى مقدسه و هرچه كه تعظيم آن شرعاً واجب دانسته شده است به طورى كه نجس كردن آن منافات با تعظيم آن دارد مثل تربت شريف حسينى بلكه تربت شريف رسول اللَّه صلى الله عليه و آله و سلم و ساير امامان عليهم السلام و قرآن كريم حتى جلد و قاب آن، حتى بنابر احتياط (واجب) كتاب‌هاى حديث ائمه معصومين عليهم السلام بلكه بنابر اقوى اگر هتك‌آور باشد و حتى در بعضى از اين موارد هرچند هتك‌آور نباشد (همه اين‌ها) ملحق به مساجد است و تطهير آنچه كه ذكر شد واجب كفايى است و اختصاصى به نجس كننده آن‌ها ندارد. چنان كه- در صورت قدرت داشتن- وجوب تطهير آن‌ها فورى است. و اگر تطهير متوقف بر هزينه باشد، واجب است و آيا هزينه به عهده نجس كننده آن‌ها است؟ خالى از وجه نيست. و اگر تطهير مسجد مثلًا متوقف بر كندن زمين آن يا خراب كردن قسمتى از مسجد باشد جايز بلكه واجب است و بنابر وجهى قوى خسارت تعمير مسجد به عهده كسى است كه آن را