است آن را قضا كند؛ مگر آن‌كه پدر از روى طغيان و سركشى ترك كرده باشد.

[سؤال 1665] 753508

بسمه تعالى‌

حضور محترم دفتر حضرت امام «قم»، سلام عليكم‌

دفتر محترم؛ اميدوارم كه به لطف خالق يكتا در امور محوله، موفق و مؤيد باشيد.

برادر گرامى؛ اين‌جانب سربازى از راهى دور به شما روى آورده و از شما پاسخ سؤالى را درخواست مى‌كنم و سؤال بدين شرح است:

برادرى بزرگ‌تر از خود داشتم كه به لطف بارى تعالى در عمليات فتح المبين (2/ 1/ 61) به درجه رفيع شهادت نائل آمد و پدرى ناتوان دارم كه او مشغول كشاورزى است و برادرى كوچك‌تر از خود دارم كه پدرم را در امور كشاورزى يارى مى‌دهد و كلّاً سؤال بدين شرح است كه برادرم شهيد شده است (داراى زن و يك دختر يك ساله مى‌باشد). و از نظر قضاى نماز نمى‌دانم و از نظر روزه مطمئن هستم كه روزه، كم گرفته است و حال از شما مى‌خواهم كه بايد قضاى نماز و كم و كسرى روزه او را چه كسى بايد رفع كند؟

بسمه تعالى، اگر مالى نداشته يا وصيت به نماز و روزه نكرده، قضاى آن بر كسى واجب نيست؛ ولى اگر شما بخواهيد تبرّعاً براى او قضاى نماز و روزه او را انجام دهيد مانع ندارد و كار خوبى است و بايد به نيت قضاى او به‌جا آوريد.

[سؤال 1666] 754533

بسمه تعالى‌

سلام عليكم، پدر بزرگوار! مسأله‌اى براى اين فرزند كوچك شما پيش آمده كه احتياج به رهنمود شما مى‌باشد.