س 100

- اگر كسى زمين ديگرى را بى‌اجازه وى بسازد، بعد صاحب زمين آمده زمين خود را مطالبه مى‌كند، غاصب مى‌گويد كه بايد پول و مخارجى كه براى آباد كردن زمين خرج شده بپردازد و الّا زمين را پس نمى‌دهد، 1- آيا صاحب زمين بايد پول ساختمان را بدهد يا نه؟ 2- آيا پول زمان ساخت را بدهد يا حال را؟ 3- اگر سازنده و غاصب فوت كرده و ورّاث كه همه كبير هستند و نيز مى‌دانند كه ميّت، زمين غصب را ساخته، آيا بازهم بايد پول را صاحب زمين بدهد؟ و ورّاث غاصب حق دارند پول ساختمان را از مالك زمين بگيرند يا نه؟

ج‌

1 و 2 و 3- در مفروض مسائل، زمين بايد به صاحبش برگردد و هيچ حقّى بر او نيست. بلى اگر از اعيان اموال آبادكننده، در زمين باشد، ملك خود او است. و وارث حكم خود متوفّى را دارد.

س 101

- شخصى يا اشخاصى زمينى را غصب كرده‌اند و در آن اشجار غير مثمر غرس نموده‌اند، آيا صاحب شرعى زمين، حق دارد آن اشجار را از زمين خود قطع و خارج نمايد يا خير؟

ج‌

- مى‌تواند از غاصب مطالبه قطع و خارج كردن درختان را بنمايد، و اگر حاضر نشد، با مراجعه به محاكم صالحه قطع نمايد.

س 102

- پدرم قبلا در بنياد پهلوى ملعون كارمند بود، بعد از مدت سى سال بازخريد شده به مبلغ بيست چهار هزار تومان، از اين پول مقدار سه هزار متر زمين شاليزار خريده و بعد از مدتى به اين جانب بخشيده، اين جانب كارمند آموزش و پرورش هستم، در ضمن مدت هفت سال است كه حساب سال دارم؛ دوباره اين زمين را از شخص اوّلى خريده و سند مالكيت گرفتم، محصول اين زمين برايم چه صورتى- از نظر حلال و حرام بودن- دارد؟