ج‌

- شرط در ضمن عقد لازم الوفا است ولى در صورت مخالفت اگر چه مشروط له خيار تخلف شرط دارد ليكن معامله‌اى كه مخالف با شرط انجام شده محكوم به صحت است.

شرط ابتدائى و فاسد

س 76

- بايع در ضمن بيع نسيه شرط مى‌كند كه اگر مشترى ثمن را در وقت معيّن نپردازد براى هر روز تأخير يا هر ماه تأخير فلان مقدار بپردازد آيا اين شرط صحيح است يا خير؟

ج‌

- صحيح نيست.

س 77

- در مسائل متفرقه توضيح المسائل چنين آمده: س- قراردادى كه بين ارباب حاجت و دلالها به نام قولنامه معمول است و مبلغى را معين مى‌كند كه هر يك از طرفين حاضر به معامله نشد آن مبلغ را به ديگرى بپردازد، آيا اينگونه قرارداد لازم الوفاء است يا نه؟ ج- لازم الوفا نيست.

اما رويه قضايى در دادگسترى با تكيه به ماده 10 قانون مدنى بر الزام به عمل قرارداد و قولنامه بوده كه با «المؤمنون عند شروطهم» و «أَوْفُوا بِالْعُقُودِ» هم سازگار مى‌باشد و هنوز هم فقهاى شوراى نگهبان اعلام بطلان ننموده‌اند آيا نظر حضرت عالى بطلان قرارداد است من رأس يا عدم وجوب وفا به مبلغى كه به عنوان تخلف قرار مى‌گذارند؟

ج‌

- اين مقاوله، معامله نيست و شرط ابتدايى است و نافذ نيست، معامله موضوع ندارد و شرط ابتدايى باطل است.