البته تا آنجا كه ممكن است روزه مى‌گيرم از طرفى براى هر روز 60 نفر را نمى‌توانم طعام يا پولش را بدهم بفرمائيد چه كنم تا دينم اداء شود؟

ج‌

- اگر روى علم و عمد روزه‌ها را نگرفته‌ايد علاوه بر قضا كفاره هم واجب است ولى زن اگر بچه شير مى‌دهد و روزه براى او يا بچه‌اش ضرر دارد مى‌تواند افطار كند و فقط روزه را قضا كند و كفاره ندارد «^» و دادن پول به جاى كفاره كفايت نمى‌كند.

س 80

- اگر كسى در يك خانواده مسلمان متولد شده باشد ولى به علّت نداشتن شناخت كافى از مسائل و گاهى هم به واسطه بى‌توجهى، چند سالى عبادات خود (نماز و روزه) را بجا نياورده، اكنون مى‌خواهد نماز و روزه‌ها را قضا كند، آيا بايد كفاره روزه‌هايى را كه نگرفته بدهد؟

ج‌

- تمام نمازها و روزه‌هاى فوت شده قضا دارد و روزه اگر عمدا و با توجه به حكم آن افطار شده علاوه بر قضا كفاره هم دارد ولى اگر جاهل به حكم بوده در حدّى كه احتمال وجوب هم نمى‌داده كفاره ساقط است‌

س 81

- اين جانب چند سالى روزه و نمازهاى خود را بجا نمى‌آوردم و سه سال از اين مدت را در مسافرت بوده‌ام و چند روزى هم در ماه مبارك رمضان به سبب انجام دادن كار حرامى كه روزه را باطل مى‌كند، روزه خود را باطل كرده‌ام، خواهشمندم تكليف مرا روشن كنيد.

^ يعنى لازم نيست كفاره كسى را كه عمدا روزه نگرفته است بپردازد؛ اگر چه كفّاره مخصوص زنى كه به خاطر شير دادن، روزه خود را نگرفته است، در محلّ خود بيان شده است.