مقدمه‌

و در آن چند فصل است‌

فصل اوّل‌

بدان كه چنانچه از براى انسان مقامات و مدارجى است كه به اعتبارى او را داراى دو مقام دانند: يكى مقام دنيا و شهادت؛ و ديگر مقام آخرت و غيب؛ كه يكى ظلّ رحمان، و ديگر ظلّ رحيم است. و به حسب اين اعتبار در ظلّ و مربوبْ جميع اسماى ذى ظلّ، و ربّ در حيطه دو اسم «رحمن» و «رحيم» واقع است؛ چنانچه جمع فرموده در آيه شريفه:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ.^ و عرفا گويند: ظَهَرَ الوُجُودُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ.^ [1] و اين دو مقام در انسانِ كامل از ظهور مشيت مطلقه از مكامن غيب احدى تا مُقبض هيولى يا مقبض ارض‌

[1] «هستى با اسم خداوند رحمان رحيم پديدار گشت.» اين كلام از محيى الدّين عربى در كتاب فتوحات مى‌باشد.- الفتوحات المكّيّة، ج 1، ص 102.