كه جند اللَّه هستيد بايد به امر خدا [عمل كنيد]؛ «جند اللَّه» معنايش اين است كه به امر خدا بايد عمل بكنند، به فرمان او. همان طور كه جندى به فرمان سرلشكرش، به فرمان سپهبدش عمل مى‌كند، شما جند اللَّه هستيد به فرمان او بايد عمل كنيد. اگر چنانچه از فرمان او تخطى بكنيد، جند اللَّه نيستيد؛ هر مقدارى كه نازل شد: يا جند اللَّه يا جُندِ شيطان. اگر دنيا مَطمَح نظر [1] شماست جند الشيطان، اگر حق تعالى مطمح نظر شماست جند اللَّه.

ظلّ اللَّه معيار تميز حق از باطل‌

ظلّ اللَّه همين طور است. سلطانْ ظلّ اللَّه است. اگر تخلف از يك جهتى بكند، ظلّ الشيطان مى‌شود. ظل، سايه است؛ سايه همه چيزهايش به ذى ظل است، خودش هيچ ندارد. ظلّ اللَّه كسى است كه تمام حركاتش به امر خدا باشد؛ مثل سايه باشد: خودش هيچ. سايه خودش هيچ حركتى ندارد؛ ذى ظل هر حركتى كرد سايه هم همان طور حركت مى‌كند. امير المؤمنين ظلّ اللَّه است، پيغمبر اكرم ظلّ اللَّه است كه هيچ حركتى از خودش ندارد؛ هر چه هست از خداست. اينها ظلّ الشيطان هستند! به اين سلاطين [كه‌] ظلّ اللَّه مى‌گفتند، ظلّ الشيطان هستند! ظلّ اللَّه ميزانِ تميز ماست كه اين سلطان آيا حق است يا باطل. ظلّ اللَّه ميزان تميز است كه ما با همين تعبير بفهميم كه آيا اين سلطان حق است يا باطل. اگر از خودش عملى كرد، باطل است؛ اگر امر خدا را اجرا كرد ظلّ اللَّه است و الّا ظلّ الشيطان است.

جند اللَّه هم، كه شما براى خودتان انتخاب كرديد و يا براى شما انتخاب شده است، همين است؛ به امر خدا: اگر گفت بنشين، بنشين، اگر گفت بايست، بايست. اگر اين طور باشد جند اللَّه است اما اگر خدا فرمود كه فلان عمل را بكن و شما تخلف كرديد، [اين‌] تخلف از شيطان است؛ به همين مقدار از بين مى‌رود. يكوقت مى‌بيند كه انسان تا آخرْ همه كارهايش للَّهِ نبوده است، همه كارهايش براى شيطان بوده است: يك انسان در صورت، يك شيطان در واقع. آنجا هم كه برود به صورت شيطان در مى‌آيد.

[1] محل نظر.