مصاحبه [با مجله «تايم» درباره دليل مخالفت با شاه و نقش ارتش]
زمان: 30 آذر 1357/ 20 محرّم 1399
مكان: پاريس، نوفل لوشاتو
موضوع: علت مخالفت با رژيم شاه- سياست خارجى و نقش ارتش در جمهورى اسلامى
مصاحبهكننده: خبرنگار امريكايى مجله تايم
سؤال: [حضرت آيت اللَّه، بعضى از مردم مىگويند، شما به خاطر خصومت شخصى كه با شاه داريد حاضر به مذاكره و توافق با وى نيستيد. آيا يك چنين مسئلهاى صحت دارد؟]
جواب: مسئلهاى است كه شاه گفته است، اساسى ندارد. من هيچ خصومت شخصى با كسى ندارم.
[حضرت آيت اللَّه، سياست يعنى پيدا كردن راهحلهاى ممكن. اگر درست فهميده باشم موضع حضرت عالى اين است كه هيچ نوع مذاكرهاى با رژيم كنونى امكانپذير نيست. براى اينكه اين رژيم غير قانونى است. به نظر شما علت اينكه شما و پيروانتان در مذاكره با شاه براى يافتن يك راه حل سياسى در مورد بحران كنونى ايران و اجتناب از هرج و مرج بىميل هستيد چيست؟]
- علت اين است كه ما هرج و مرج را زير سر خود شاه مىدانيم، بنا بر اين شاه نمىخواهد كه راه حل پيدا كند. شاه مىخواهد راه فرار از اين تنگنا و به دست آوردن قدرت پيدا بكند. پس با شاه مذاكرات معنى ندارد.
[حضرت آيت اللَّه، شما فرمودهايد كه علاقهاى به قدرت سياسى يا شركت در يك حكومت جديد را در ايران نداريد، بنا بر اين در صورت رفتن شاه فكر مىفرماييد چه نوع حكومت سياسى در ايران استقرار خواهد يافت؟ آيا دولتى پارلمانى كه داراى نخست وزير باشد يا به چه صورت ديگرى؟ ممكن است توضيحات بيشترى بفرماييد؟]
- اين حكومت، حكومت جمهورى اسلامى متكى به آراى عمومى است. در حكومت جمهورى، مجلس تشكيل خواهد شد، بعد مجلس جزئيات نوع جمهورى و مسائل مربوط به آن را تعيين خواهد نمود.