نامه [اخلاقى به خانم فاطمه طباطبايى (پرهيز از استغراق در اصطلاحات)]

زمان: آذر 1365/ ربيع الاول 1407 [1] مكان: تهران، جماران‌

موضوع: لزوم توجه به حقايق و پرهيز از استغراق در اصطلاحات و اعتبارات‌

مخاطب: طباطبايى، فاطمه‌

بسم اللَّه الرحمن الرحيم‌

فاطى عزيزم‌

بالأخره بر من نوشتن چند سطر را تحميل كردى و عُذر پيرى و رنجورى و گرفتارى‌ها را نپذيرفتى.

اكنون از آفات پيرى و جوانى سخن را آغاز مى‌كنم كه من هر دو مرحله را درك كرده يا بگو به پايان رسانده‌ام، و اكنون در سراشيبى برزخ يا دوزخ با عُمّال حضرت مَلَك الموت دست به گريبان هستم، و فردا نامه سياهم بر من عرضه مى‌شود و مُحاسبه عمر تباه شده‌ام را از خودم مى‌خواهند و جوابى ندارم جُز اميد به رحمت آن كه‌

وَسِعَتْ رَحْمَتُهُ كُلَّ شَيْ‌ءٍ [2]

و لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً [3] را بر رَحْمَةً لِلْعالَمِينَ‌ [4] نازل فرموده است.

گيرم مشمول اين نحو آيات كريمه شوم لكن عروج به حريم كبريا و صعود به جوار دوست و ورود به ضيافت اللَّه كه بايد با قدم خود به آن رسيد چه مى‌شود. در جوانى كه نشاط و توان بود با مكايد شيطان و عامل آن كه نفس امّاره است سرگرم به مفاهيم و اصطلاحات پُر زرق و برقى شدم كه نه از آنها جمعيّت حاصل شد نه حال، و هيچ گاه درصدد به دست آوردن روح آنها و برگرداندن ظاهر آنها به باطن و ملك آنها به‌

[1] تاريخ صحيح اين نامه ربيع الثانى 1407 است كه در چاپهاى بعد اصلاح و در سير تاريخى خود قرار خواهد گرفت‌

[2] رحمت او (خدا) همه چيز را فرا گرفته. بحار الأنوار 91: 396

[3] سوره زُمَر، آيه 53: «هر گز از رحمت خدا نااميد نباشيد، بدرستى كه خداوند همه گناهان را خواهد بخشيد»

[4] سوره انبيا، آيه 107: «وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعالَمِينَ‌» و اى رسول ما، تو را نفرستاديم مگر آن كه رحمت براى اهل عالم باشى.