responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : شرح چهل حديث( اربعين حديث) نویسنده : الخميني، السيد روح الله    جلد : 1  صفحه : 85

و نگاه كردن و جواب و سؤال با مردم و ديگر اعمال كبر كند. و بعضى از محققين، كه ما بسيارى از اصول مطالب را در اين حديث از او اخذ كرده و ترجمه كرديم، گويد كه درجه نازله كبر در عالم اين است كه روى خود را از مردم برگرداند و از آنها گويى اعراض كند. و در عابد آن است كه عبوس كند بر مردم و چين بر جبين اندازد، گويى از مردم پرهيز كند يا به آنها غضب كرده است، و بيچاره نمى‌داند كه ورع در پيشانى نيست و چين آن و در عبوس صورت نيست و در برگرداندن صورت و اعراض از مردم نيست و در گردن كج كردن و سر پايين انداختن نيست و در دامن جمع كردن نيست، بلكه ورع در قلب است. پيغمبر، صلّى اللّه عليه و آله، فرمود: «تقوا اين جاست.» و اشاره فرمود به سينه خود. [1] و گاهى ظاهر شود كبر در زبان او و به ديگران مفاخره و مباهات كند و تزكيه نفس نمايد. عابد در مقام تفاخر گويد من فلان عمل را كردم. و ديگران را تنقيص كند و اعمال خود را بزرگ شمارد. گاهى هم تصريح نمى‌كند ولى چيزى مى‌گويد كه لازمه‌اش تزكيه نفس است. و عالم گويد به غير: تو چه مى‌دانى؟

من فلان كتاب را چندين دفعه ديدم، چندين سال در مجامع علمى بودم و اساتيد و اساطين ديدم و زحمتها كشيدم، كتابها نوشتم، تصنيف و تأليفها كردم. و همين‌طور.

پس، در هر حال بايد به خدا پناه برد از شر نفس و مكايد آن.

فصل در مفاسد كبر است‌

بدان كه اين صفت زشت ناهنجار هم في نفسه داراى مفاسد است و هم از او مفاسد بسيار زاييده شود. اين رذيله انسان را از كمالات ظاهرى و باطنى و از حظوظ دنيوى و اخروى باز دارد، و توليد بغض و عداوت كند و انسان را از چشم خلايق بيندازد و پست و ناچيز كند، و مردم را وادار كند كه با او معارضه به مثل كنند و او را خوار كنند و تحقير نمايند. در حديث كافى وارد است كه حضرت صادق، عليه السلام، فرموده: «هيچ بنده‌اى نيست مگر آنكه در سر او لجامى است و فرشته‌اى است كه آن را نگاه مى‌دارد. پس وقتى كه تكبر كند، مى‌گويد: «پايين بيا، خداى تو را پايين بياورد.» پس او هميشه در پيش خود بزرگترين مردم است و در چشم مردم كوچكترين آنهاست. و هنگامى كه تواضع نمايد، خداى تعالى آن لجامى را كه در سر اوست مرتفع فرمايد، و گويد به او كه «بزرگ شو، خداوند تو را


[1] بحار الانوار، ج 70، ص 198 و 199، «كتاب ايمان و كفر»، «باب كبر» مرآة العقول، ج 10، ص 190، «كتاب ايمان و كفر»، «باب كبر». عن انس قال: كان رسول اللّه (ص) يقول: الاسلام علانية و الايمان في القلب، قال: ثمّ يشير بيده إلى صدره ثلاث مرّات، قال ثم يقول: التّقوى هيهنا. التقوى هيهنا. انس مى‌گويد:

پيغمبر (ص) مى‌فرمودند: اسلام آشكار است و ايمان در قلب است. انس گفت سپس پيغمبر (ص) با دستش به سينه‌اش سه بار اشاره كرده، سپس فرمودند: تقوى اينجاست، تقوى اينجاست. مسند احمد بن حنبل، ج 3، ص 134.

نام کتاب : شرح چهل حديث( اربعين حديث) نویسنده : الخميني، السيد روح الله    جلد : 1  صفحه : 85
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست