فصل در فضيلت تلاوت قرآن است‌

يكى از وصاياى رسول اكرم، صلّى اللّه عليه و آله، وصيت به تلاوت قرآن است. و فضل تلاوت و حفظ و حمل و تمسك و تعلم و مداومت و مزاولت و تدبر در معانى و اسرار آن بيش از آن است كه به فهم قاصر ما درست آيد. و آنچه از اهل بيت عصمت، عليهم السلام، در خصوص آن وارد شده است در اين اوراق نگنجد، و ما به بعض آن قناعت كنيم.

كافى بإسناده عن أبي عبد اللّه، عليه السّلام، قال: القرآن عهد اللّه إلى خلقه، فقد ينبغي للمرء المسلم أن ينظر في عهده و أن يقرأ منه في كلّ يوم خمسين آية. [1] فرمود: «قرآن عهد خداوند است به سوى بندگان، همانا سزاوار است كه هر مرد مسلمانى در هر روز به آن عهد نظر كند و از آن پنجاه آيه قرائت كند.» و بإسناده عن الزّهرىّ قال سمعت علىّ بن الحسين، عليهما السّلام، يقول:

آيات القرآن خزائن، فكلمّا فتحت خزينة، ينبغي لك أن تنظر فيها.» [1] «فرمود حضرت سجّاد، عليه السلام، كه آيات قرآن خزانه‌هايى است، پس هر وقت گشوده شد خزينه‌اى، سزاوار است كه نظر كنى در آن.» و ظاهر اين دو حديث آن است كه تدبر در آيات آن و تفكر در معانى آن خوبست بكنند. و تدبر و تفكر در آيات محكمه الهيّه و فهم معارف و حكم و توحيد و تفريد از آن نمودن غير از تفسير به رأى است كه منهىّ عنه است در مقابل اصحاب رأى و أهواى فاسده، بدون تمسك به اهل بيت وحى كه مختص به مخاطبه كلام الهى هستند، چنانچه در محالّ خود ثابت است و تفصيل در اين مقام بيموقع. و كفايت مى‌كند قول خداى تعالى: أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلى‌ قُلوبٍ أَقْفالُها. [2] و در اخبار امر به رجوع به آن و تدبر در معانى آن بسيار وارد است. حتى از جناب امير المؤمنين، عليه السلام، نقل است كه فرمود: «خيرى نيست در قرائتى كه از روى تفكر نباشد.» [3] و بإسناده عن أبي جعفر، عليه السّلام، قال قال رسول اللّه، صلّى اللّه عليه و آله: من قرأ عشر آيات في ليلة، لم يكتب من الغافلين. و من قرأ خمسين آية، كتب‌

[1] اصول كافى، ج 2، ص 609، «كتاب فضل القرآن»، «باب في قراءته»، حديث 2. در اين منبع جمله آخر حديث به صورت تنظر ما فيها ضبط شده است.

[2] «پس چرا در قرآن تدبر نمى‌كنند؟ مگر اينكه بر دلهاشان قفلهاست.» (محمد- 24)

[3] لا خير في عبادة لا فقه فيها و لا في قرائة لا تدبّر فيها (خيرى نيست براى عبادتى كه در آن فهم نباشد، و براى قرائتى كه در آن تدبر نباشد.) المحجة البيضاء، ج 2، ص 237، «كتاب آداب تلاوة القرآن»، باب 3.

______________________________

[1] اصول كافى، ج 2، ص 609، «كتاب فضل القرآن»، «باب في قراءته»، حديث 1.