responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : شرح چهل حديث( اربعين حديث) نویسنده : الخميني، السيد روح الله    جلد : 1  صفحه : 343

مى‌كرد. [1] و از اين احاديث معلوم مى‌شود كه «استغفار» فقط منحصر به گناه منافى عصمت نيست، و «مغفرت» و «ذنب» به اصطلاح عرف عام نيست. پس، اين آيه شريفه منافات با مقام معنويه ندارد، بلكه مؤكد آن است، زيرا كه از لوازم سلوك معنوى و عبور از مدارج و رسيدن به اوج كمال انسانى غفران ذنوب لازمه مقامات و مدارج است، زيرا كه هر موجودى در اين عالم است وليده همين نشئه ملكيه و ماده جسمانيه است و داراى تمام شئون ملكى حيوانى و بشرى و انسانى است، بعضى بالقوّة و برخى بالفعل، پس، اگر بخواهد از اين عالم به عالم ديگر و از آنجا به مقام قرب مطلق سفر كند، بايد اين مدارج را طى كرده و از منازل متوسطه كوچ نمايد، و به هر مرتبه‌اى كه رسد، در آن مرتبه مغفور شود ذنوب مرتبه سابقه، تا در تحت تجليات ذاتيه احديه تمام ذنوب مغفور گردد، و ذنب وجودى كه مبدأ و منشأ تمام ذنوب است در ظل كبرياى احدى مستور گردد. و اين غايت عروج كمال موجود است. و در اين مقام موت و فناى تامّ دست دهد. و لهذا وقتى كه آيه شريفه‌ اذا جاءَ نَصْرُ اللّه وَ الْفَتْحُ‌ نازل شد، رسول اكرم، صلّى اللّه عليه و آله، فرمود: اين سوره خبر موت من است‌ [1] و اللّه العالم.

فصل در حقيقت شكر است‌

بدان كه «شكر» عبارت است از قدردانى نعمت منعم. و آثار اين قدردانى در قلب به طورى بروز كند، و در زبان به طورى، و در افعال و اعمال قالبيه به طورى. اما در قلب، آثارش از قبيل خضوع و خشوع و محبت و خشيت و امثال آن است. و در زبان، ثنا و مدح و حمد. و در جوارح، اطاعت و استعمال جوارح در رضاى منعم، و امثال اين است. و از راغب [2] منقول است كه «شكر» تصور نعمت و اظهار آن است. و گفته شده كه آن مقلوب «كشر» به معنى «كشف» است. و ضدّ آن «كفر» است و آن نسيان نعمت و ستر آن است. و دابّه شكور آن است كه به چاقى خود اظهار نعمت صاحب خود كند. و گفته شده اصل آن از «عين شكرى» يعنى ممتلئة و پر شده است. و بنابراين «شكر» عبارت از پر شدن از ذكر منعم است. و شكر بر سه‌


[1] عن الصّادق (ع) قال: كان رسول اللّه، (ص) لا يقوم من مجلس و إن خفّ حتّى يستغفر اللّه خمسا و عشرين مرّة، و كان من أيمانه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم لا و استغفر اللّه. مكارم الاخلاق، ص 313، «الباب العاشر»، «الفصل الثالث، فى الاستغفار و البكاء».

[2] حسين بن محمد بن مفضّل، معروف به راغب اصفهانى، (متوفى 565 يا 502 ه. ق) در لغت و شعر و كلام و علوم قرآنى متبحّر بود. آثار فراوانى دارد از جمله آن است: المفردات في غريب القرآن، الذريعة إلى مكارم الشريعة، مقدمة التفسير للقرآن، تحقيق البيان في تأويل القرآن.

______________________________

[1] مجمع البيان، ذيل تفسير سوره «نصر».

نام کتاب : شرح چهل حديث( اربعين حديث) نویسنده : الخميني، السيد روح الله    جلد : 1  صفحه : 343
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست