اینکه این فقط یک فرضیه نباشد باید ببینیم آیا واقعاً با توجه به آنچه که ما در باب امامت در آن سطح عالی میگوییم، پیغمبر اکرم کسی را برای این مقام تعیین کرده است؟ آیا قرآن فرموده است یا نه؟

اول در نظر داشتم که به همان ترتیب حرفهای خواجه در تجرید مطالب را عنوان کنم ولی به مناسبت اینکه چند روز دیگر روز عید غدیر است، به نظرم رسید که بهتر این است که ما همین آیات مربوط به غدیر را معنی و ترجمه کنیم و شرح بدهیم.

بررسی آیه «الْیوْمَ یئِسَ ...»

در اوایل سوره مائده این آیه آمده است:

الْیوْمَ یئِسَ الَّذِینَ کفَرُوا مِنْ دِینِکمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دِینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکمُ الْإِسْلامَ دِیناً [1].

این دو قسمت که هردو با «الیوم» شروع میشوند، ضمن یک آیه هستند نه دو آیه، و قدر مسلّم این است که هردو هم مربوط به یک مطلب است نه دو مطلب. ترجمه این آیه را عرض میکنم بعد به شرح معنی آن از روی قرائن میپردازم.

کلمه «یوم»- یعنی روز- وقتی با «الف و لام» ذکر میشود (الف و لام عهد) گاهی به معنی آن روز است و گاهی به معنی امروز، در هر دو مورد به کار برده میشود. به معنی «آن روز» در جایی به کار میرود که قبلًا یک روزی را نام بردهاند بعد میگویند در آن روز. ولی اگر بگوییم فلان کس الیوم وارد شد یعنی همین امروز وارد شد. الْیوْمَ یئِسَ الَّذِینَ کفَرُوا مِنْ دِینِکمْ (حالا ما نمیگوییم مقصود آن روز است یا امروز، شرحش را بعد میدهیم.) در آن روز (یا امروز) کافران از دین شما مأیوس شدند فَلا تَخْشَوْهُمْ پس، از آنها دیگر بیم نداشته باشید. یعنی چه آنها از دین شما مأیوس شدند؟ یعنی آنها دیگر مأیوس شدند که بر دین شما پیروز و فائق شوند و آن را از میان ببرند. چون مأیوس شدند دست از کار و فعالیت و آن روشی که قبلًا علیه اسلام داشتند برداشتند.

از آنها دیگر بیم نداشته باشید. جمله بعد خیلی عجیب است، میفرماید: وَ اخْشَوْنِ اما از من بترسید.

صحبت این است که امروز از ناحیه آنها بیم نداشته باشید ولی از ناحیه من بیم داشته باشید، با توجه به اینکه بحث درباره خود دین است. بیم از آنها این بود که از ناحیه آنان به این دین آسیب