منع کتابت حدیث

جریانی را خود اینها به وجود آوردند که فرضیهشان را ضعیف کرد و آن این است که «عمر» کتابت حدیث پیغمبر را منع کرد و این یک واقعیت تاریخی است. ما اگر نخواهیم از زبان یک شیعه با بدبینی صحبت کنیم خودمان را میگذاریم به جای یک مستشرق اروپایی که نه شیعه است و نه سنی. او خیلی هم بخواهد خوشبین باشد این طور خواهد گفت که عمر از باب اینکه اصرار زیاد داشت که تنها مرجع، قرآن باشد و رفتن زیاد مردم دنبال حدیث سبب میشد که مراجعهشان به قرآن کم شود، جلوی کتابت حدیث را گرفت. این از قطعیات تاریخ است و فقط حرف ما شیعیان نیست. در زمان عمر جرأت نمیکردند حدیثی از پیغمبر بنویسند و بگویند این را پیغمبر گفته، یا بنشینند و روایت حدیث از پیغمبر کنند (البته نقل حدیث ممنوع نبود)، تا زمان عمر بن عبدالعزیز که در سال 99 هجری به خلافت رسید و در سنه 101 هجری از دنیا رفت و دستور به کتابت حدیث داد. تازه بعد از آنکه عمر بن عبدالعزیز این سنت عمری را بهم زد و گفت احادیث پیغمبر باید نوشته شود، افرادی که سینه به سینه چیزی از احادیث پیغمبر را ضبط داشتند آمدند و روایت کردند و نوشته شد. این جریان سبب شد که قسمتی از احادیث پیغمبر از میان برود.

میدانیم احکامی که در قرآن بیان شده خیلی مختصر و جزئی است و قرآن همهاش کلیات است. مثلًا قرآن که اینهمه بر نماز اصرار دارد، درباره آن از «أَقِیمُوا الصَّلاةَ» و «ارْکعُوا وَ اسْجُدُوا» (رکوع کنید، سجود کنید) تجاوز نکرده و حتی توضیح نداده است که نماز را به چه شکلی باید خواند. همچنین درباره حج که اینهمه دستور دارد و پیغمبر صلی الله علیه و آله خودشان به آن دستورات عمل میکردند، در قرآن چیزی بیان نشده. سنت پیغمبر هم که عملًا به این شکل درآمد. حالا اگر به این شکل هم در نیامده بود، پیغمبر صلی الله علیه و آله مگر چقدر فرصت پیدا کرد که حلال و حرام را بیان کند. در سیزده سال مکه مردمی که با وجود فشارها و تضییقات بسیار مسلمان شدند، شاید چهارصد نفر نمیشدند. در آن مضیقهها ملاقات با رسول اکرم مخفیانه صورت میگرفت و یک عده هفتاد خانواری که شاید نصف یا بیشتر جمعیت مسلمانان را تشکیل میدادند به حبشه مهاجرت کردند.

البته مدینه از این نظر فرصتی بود اما گرفتاریهای پیغمبر در مدینه نیز زیاد بود. اگر رسول اکرم در همه این 23 سال مثل یک معلم میبود که فقط میرفت سر کلاس و به مردم تعلیم میداد شاید وافی نبود برای اینکه همه آنچه را که اسلام دارد بیان کند، تا چه رسد با این تاریخ موجود، خصوصاً که اسلام در تمام شؤون زندگی بشر حکم دارد.

استفاده از قیاس

نتیجه این حرفی که اهل تسنن گفتهاند این شد که عملًا نارساییهایی در احکام اسلام مشاهده