responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 4  صفحه : 728

امام، جانشین پیغمبر است در بیان دین

در مورد مسأله امامت، آنچه که در درجه اول اهمیت است مسأله جانشینی پیغمبر است در توضیح و تبیین و بیان دین، منهای وحی. البته بدون شک کسی که به او وحی میشد، پیغمبر اکرم بود و بس و با رفتن ایشان مسأله وحی و رسالت بکلی قطع شد. مسأله امامت این است که آیا با رفتن پیغمبر، بیان آن تعلیمات آسمانی- که دیگر در آنها اجتهاد و رأی و نظر فردی و شخصی وجود ندارد- در یک فرد متمرکز بود به طوری که مانند پیغمبر صلی الله علیه و آله مردم هرچه از او در مسائل دینی سؤال میکردند میدانستند که پاسخ وی مُرّ حق و حقیقت است و فکر شخصی نیست که ممکن است اشتباه کرده باشد و روز بعد آن را تصحیح کند؟ ما درباره پیغمبر این سخن را نمیگوییم و نمیتوانیم بگوییم که به نظر ما فلان پاسخ پیغمبر اشتباه است یا او در اینجا عمداً تحت تأثیر هواهای نفسانی خود قرار گرفته است، زیرا این حرف مخالف با قبول نبوت است. اگر جملهای را قطعاً پیغمبر گفته باشد، ما بودیم و خودمان میشنیدیم یا نبودیم ولی به دلایل قطعی ثابت شده که پیغمبر اکرم گفته است، هرگز نمیگوییم که پیغمبر فرمود اما اشتباه کرد، غفلت کرد. در مورد یک مرجع تقلید ممکن است بگوییم در پاسخ فلان سؤال اشتباه کرده، غفلت کرده و یا- همانطور که درباره همه احتمال میدهیم- تحت تأثیر یک جریانی قرار گرفته است، اما در مورد پیغمبر چنین سخنانی نمیگوییم، همانگونه که درباره آیه قرآن نمیگوییم که متأسفانه در اینجا وحی اشتباه کرده یا یک هوای نفسانی و ظلمی دخالت کرده است. «وحی اشتباه کرده» یعنی این آیه وحی نیست.

آیا بعد از پیغمبر، انسانی وجود داشت که واقعاً مرجع احکام دین باشد آن طوری که ایشان مرجع و مبین و مفسّر بودند؟ آیا یک انسان کامل اینچنینی وجود داشت یا نه؟ گفتیم وجود داشت با این تفاوت که آنچه پیغمبر در اینگونه مسائل میگوید مستند به وحی مستقیم است و آنچه ائمه علیهم السلام میگویند مستند به پیغمبر است، نه به این شکل که پیغمبر به آنها تعلیم کرد بلکه به آن شکلی که میگوییم علی علیه السلام فرمود پیغمبر صلی الله علیه و آله بابی از علم به روی من باز کرد که از آن باب هزار باب دیگر باز شد. ما نمیتوانیم تفسیر کنیم که این، چگونه بوده است، همان طور که وحی را نمیتوانیم تفسیر کنیم که پیغمبر چگونه علم را از ناحیه خدا میگیرد. نمیتوانیم تفسیر کنیم که چه نوع ارتباط معنوی میان پیغمبر صلی الله علیه و آله و علی علیه السلام بود که پیامبر حقایق را کما هو حقّه و بتمامه به علی آموخت و به غیر او نیاموخت. علی علیه السلام در نهجالبلاغه- در جاهای دیگر هم نظیر این عبارت زیاد است- میفرماید: من با پیغمبر در حرا بودم (بچه بودهاند)، صدای ناله دردناکی را شنیدم، گفتم یا رسولاللَّه! من صدای ناله شیطان را در وقتی که وحی بر تو نازل شد شنیدم، به من

نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 4  صفحه : 728
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست