بقای شخصیت در قیامت

مطلبی که در آخر جلسه گذشته مطرح شد و قرار شد در این جلسه تعقیب شود مسأله محفوظ ماندن و بقای شخصیت است که یکی از مسائل مهم قیامت است. اگرچه ما نمیتوانیم لفظی در قرآن پیدا کنیم به این تعبیر که «ایها الناس! شخصیت شما در قیامت باقی است»، ولی همه تعلیمات در مسأله قیامت بر اساس همان بقای شخصیت است؛ یعنی همه صحبتْ این است که شما که در این دنیا هستید و کار نیک یا بد میکنید، همین شما در نزد پروردگار محشور خواهید شد و همین شما هستید که به پاداش اعمال نیک خودتان خواهید رسید و کیفر اعمال بد خودتان را خواهید دید. پس یک اتصال و پیوستگی و بلکه بالاتر از اتصال و پیوستگی، یک وحدت و یگانگی است میان آن کسی که در دنیا زندگیای میکند و اعمالی را مرتکب میشود و همان شخص که در قیامت پاداش یا کیفر اعمال خودش را دریافت میکند؛ وحدت شخصی است، و وحدت نوعی یا مثلا ارتباط نسلی کافی نیست؛ چون اگر بنا بشود من در دنیا زندگی کنم و بعد آن که در قیامت محشور میشود موجودی باشد که حداکثر از نسل من است و مقصود از «تو محشور میشوی» این باشد که نوع تو و فرزندی از فرزندان تو محشور میشود، این غیر از آن چیزی است که قرآن تعلیم کرده است. مسلّما من یک شخص و یک شخصیت و یک فردم و یک مسؤولیت دارم و بچه من شخص دیگر و فرد دیگر است و مسؤولیت دیگری دارد و اگر پاداش عمل من را به بچه من بدهند، این به یک اعتبار برخلاف اصول عدل و یا بگوییم برخلاف فضل خواهد بود؛ مخصوصا اگر بخواهند کیفر عمل من را (به عنوان کیفر) به او بدهند، من را کیفر نکردهاند و بسا هست که نسبت به او ظلم تلقی شود. به هرحال، قطع نظر از اینکه مسأله از نظر عدل و ظلم چه شکلی پیدا میکند