راههای اثبات نبوت

قبلا باید عرض کنم که من امروز آمادگی کافی ندارم. در مسأله نبوت بحث میکردیم. عرض کردیم که ما از جنبههایی وارد بحث میشویم. یک موضوعی که ما در جلسات گذشته وارد بحثش شدیم و حالا فکر میکنم که بیان خود من در حدود زیادی ناقص بود یعنی آنچه که خودم میخواستم بیان کنم درست بیان نکردم و شاید همان بیشتر منشأ ایراد و اشکال بود «بیان حکمای اسلام» بود.

عرض کردیم یک بیان برای نبوت عامه نه نبوت خاصه، یعنی نه برای اثبات پیغمبری فلان پیغمبر یا پیغمبرانی که در تاریخ آمدهاند، بلکه یک بحث کلی راجع به نبوت که در میان بشر نبی وجود دارد و باید وجود داشته باشد- بیانی است که حتی در عرف علما هم به آن «بیان حکمای اسلام» میگویند. در کتابهای حقوقی امروز هم که گاهی در مسأله لزوم قانون بحث میکنند اسمش را «بیان حکمای اسلام» میگذارند. من فقط پایه و نیز ریشه قرآنیاش را عرض میکنم، بعد دیگر از این مطلب میگذریم.

پایه استدلال حکما

به طور کلی در باب خدا یک بحث هست- که در گذشته هم و لو به اجمال این را گفتهایم- که آیا اگر ما بخواهیم بر خدا استدلال کنیم حتما باید به وسیله چیز دیگر بر خدا استدلال کنیم، یا اینکه به وسیله چیز دیگر بر خدا استدلال کردن یک راه استدلال است و میتوان از خود خدا بر خود خدا استدلال کرد؟ عدهای معتقدند که راه صدّیقین همان راهی است که از خود خدا بر خود خدا