responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 4  صفحه : 316

عبارت دیگر با] اکتساب از معلم یا محیط سازگار نیست و خلاصه این را از بیرون نگرفتهاند (از درون خودش هم که ترکیبات مادی به خودی خود نمیتواند چنین خاصیتی داشته باشد) در این صورت باید قائل به نوعی القاء و الهام بشویم.

مثلا اگر کسی در تعلیمات انبیاء نوعی پیشگوییها یعنی اخبار از غیب را قبول کند (همین طور که در قرآن هست یعنی قرآن این را ادعا میکند)، اگر پیغمبران از آیندهای خبر دهند و آن آینده واقع شود، اگر از گذشتهای [خبر دهند] که آن گذشته را از دیگران نیاموختهاند و معذلک صحیح میدانند، مثل قصص و حکایات (کما اینکه باز قرآن به همین مطلب تکیه میکند؛ وقتی قصصی، حکایاتی از گذشتگان ذکر میکند میگوید اینها خبرهایی است که ما از غیب به تو خبر میدهیم:

«ما کنْتَ تَعْلَمُها أَنْتَ وَ لا قَوْمُک» [1] تو و قومت اینها را نمیدانید) و یا اگر در تعلیمات انبیاء تعلیماتی ببینیم که آنقدر منطبق با مصالح بشریت و با جمیع شؤون بشریت است که علما و فلاسفهای که در ادوار گذشته آمدهاند، به علت اینکه همه شؤون زندگی بشر را نمیتوانستند بشناسند تعلیماتشان تعلیمات ناقص بوده و تعلیماتی که انبیاء دادهاند در مقایسه با تعلیماتی که دیگران دادهاند به حدی از کمال بوده که باز امکان ندارد مال یک فرد عادی باشد که یا از طریق تعلیم و تعلم یا از طریق تجربه و آزمایش و یا از طریق نبوغ- که یک فردی یک امتیازکی از افراد دیگر دارد- به دست آورده باشد و آن تعلیمات از حدود عقل و فکر بشر خارج باشد، در این صورت باید قائل به القاء و الهام شویم.

اگر کسی از این راه وارد شود، این همان راه «آیات» است که در آینده میخواهیم ذکر کنیم، همان فصل سوم ماست که راه معجزه است (معجزات که ما میگوییم، همینهاست؛ معجزه که تنها عصا را اژدها کردن نیست).

نقد نظر مهندس بازرگان

ولی من میبینم این راههای دیگری که طی شده است، یک مقدمات کاملی برای اثبات مطلب نیست، یک مقدمات ضعیف و ناقصی است که تقریبا میشود گفت که حرف دیگران را کم و بیش ممکن است از دستشان بگیرد بدون اینکه یک حرف تمامی بهجای آن گذاشته شده باشد، که حالا من مقداری از مقدمات [را ذکر میکنم.] واقعا اگر بیانْ تمام باشد، با کمک حرفهایی که دیگران هم در این زمینه گفتهاند من عرض میکنم. خلاصه آنچه که من در دو کتاب درس دینداری و


[1]. هود/ 49.

نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 4  صفحه : 316
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست