بندگان مخلص تو را. در آیه دیگری میفرماید: إِنَّما سُلْطانُهُ عَلَی الَّذِینَ یتَوَلَّوْنَهُ [1] حکومت شیطان بر افرادی است که سرپرستی شیطان را پذیرفتهاند. اینجا دیگر تسلط او را خیلی محدود میکند؛ شیطان بر افرادی که سرپرستی او را پذیرفتهاند تسلط دارد؛ یعنی بر افرادی که ولایت و سرپرستی او را نپذیرفتهاند تسلط ندارد.

از این واضحتر مناظرهای است که در قیامت میان شیطان و گنهکاران واقع خواهد شد، منتها چون امری است که قطعا واقع میشود، قرآن به صورت گذشته نقل میکند:

وَ قالَ الشَّیطانُ لَمَّا قُضِی الْأَمْرُ إِنَّ اللَّهَ وَعَدَکمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَ وَعَدْتُکمْ فَأَخْلَفْتُکمْ وَ ما کانَ لِی عَلَیکمْ مِنْ سُلْطانٍ إِلَّا أَنْ دَعَوْتُکمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِی فَلا تَلُومُونِی وَ لُومُوا أَنْفُسَکمْ ما أَنَا بِمُصْرِخِکمْ وَ ما أَنْتُمْ بِمُصْرِخِی إِنِّی کفَرْتُ بِما أَشْرَکتُمُونِ [2].

آنجا شیطان طلبکار میشود و اصلا آدمیزاد را یک چیزی هم [بدهکار میکند.] میفرماید: وقتی کار به نهایت میرسد و تمام میشود، شیطان رو میکند به مردمی که از او پیروی کردهاند و میگوید: خدا به شما نوید و وعده داد، من هم وعده دادم؛ خدا وعدهاش راستین بود، وعده من خلاف (إِنَّ اللَّهَ وَعَدَکمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَ وَعَدْتُکمْ فَأَخْلَفْتُکمْ). معنایش این است که تسلط من بر شما از تسلط خدا بیشتر نبود و همان طوری که خداوند به شما نوید داد که اگر کار خوب بکنید [پاداش به شما خواهم داد،] ولی کسی را مجبور به کار حق نکرد، من هم به شما نوید دادم و کسی را مجبور نکردم. وَ ما کانَ لِی عَلَیکمْ مِنْ سُلْطانٍ من که بر شما مسلط نبودم و شما را به زور به جایی نکشاندم.

إِلَّا أَنْ دَعَوْتُکمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِی من شما را خواندم [و شما به سرعت پذیرفتید.]

در آیه دیگری میفرماید: وَ اسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِک وَ أَجْلِبْ عَلَیهِمْ بِخَیلِک وَ رَجِلِک وَ شارِکهُمْ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ [3] یعنی تو سوت بکش آنها میآیند؛ خیلی احتیاج ندارد که بخواهی دنبالشان بروی، یک سوت کشیدن کافی است که دورت بریزند.

نقل یک رؤیا در مورد شیخ انصاری

نقل میکنند که در زمان شیخ انصاری، شخصی در خواب شیطان را دید که تعداد زیادی افسار همراه خودش دارد ولی این افسارها مختلف است؛ بعضی از افسارها خیلی شل است، طناب بسیار ضعیفی را به صورت افسار درآورده است، بعضی از آنها چرمی است و بعضی به صورت زنجیر، زنجیرهای مختلفی که بعضی از آنها خیلی کلفت است. در میان اینها یک زنجیر خیلی کلفت و قوی