responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 4  صفحه : 223

عوامل خارجی رفت که عوامل خارج از وجود این موجود زنده چه اثری روی آن بخشیده است، در خود این موجود زنده هم یک میل به تکامل و توجه به هدفی وجود دارد. این [مطلب] را من از قسمتهای مختلف این کتاب برایتان میخوانم. بعضی از قسمتها قدری ابهام دارد و بعضی نه.

میگوید:

گفتهاند من از انتخاب طبیعی مانند نوعی قوه فعاله یا قدرت مافوقالطبیعه صحبت میکنم [1]، ولی چه کسی به مؤلفینی که از اثر قوه جاذبه سخن میگویند و آن را تنظیمکننده حرکات سیارات میدانند ایرادی میکند؟ هر کسی معنی این اصطلاحات مجازی را میداند و ضرورت آنها را برای روشن ساختن بحث به ایجاز سخن درک میکند. در عین حال خیلی مشکل است در این اصطلاح از شخصیت دادن به طبیعت اجتناب شود [2]. انسان روی صفات ظاهری و مرئی جانداران میتواند مؤثر باشد، در صورتی که طبیعت (اگر مجاز باشم تحت این اسم به بقای اصلح شخصیت دهم) به ظواهر نمیپردازد اگرچه ظاهر فایدهای برای موجود زنده در برنداشته باشد [3]. طبیعت میتواند روی اعضای داخلی و کنترلی اختلاف ساختمانی جسمانی و تمام اعمال حیاتی مؤثر باشد. انسان فقط یک منظور دارد و آن انتخاب جاندار است به نفع خود، ولی طبیعت انتخاب را به نفع موجود صورت میدهد. طبیعت به صفات انتخاب شده میدان عمل میدهد و این کار، عمل انتخاب را تقویت میکند، در صورتی که انسان، زادگانِ آب و هوای مختلف را در یک ناحیه جمع میکند و از صفات منتخبه ندرتاً به طرز مخصوص برازنده استفاده مینماید.

ایرادی که به فرضیه لامارک و داروین گرفته شده است

اصل مطلب در راز تکامل است. این موجودها بنا بر «تبدل انواع» از سادهترین حالات به پیچیدهترین و منظمترین حالات رسیدهاند. این را میدانید که از جمله ایرادهایی که به امثال لامارک و داروین کردهاند این است که در ساختمان موجود زنده جهازاتی هست که فقط وقتی که به صورت کامل باشد به حال موجود مفید است، اما اگر ناقص باشد اصلا به حال موجود مفید نیست. یک وقت هست که حساب یک چیز نظیر حساب پول است؛ پول از یک ریالِ آن به حال


[1]. آنها از این کلمات خیلی میترسند، چون وقتی میگویند «قدرت فعاله و مافوقالطبیعه» فورا حرفهای کشیشهابه یادشان میافتد و لهذا زود نفی میکنند.

[2]. هنوز این عبارت او خیلی صراحت ندارد، ولی عبارتهای بعدی صراحت دارد.

[3]. یعنی تا فایدهای نداشته باشد، طبیعت به آن نمیپردازد.

نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 4  صفحه : 223
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست