responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 4  صفحه : 221

این را ما جداگانه بحث میکنیم، ولی فعلا بحث در این است که [با این سخن] آیا خود این دلیلِ «نظام» در موردی که استعمال دارد، ضعیف میشود یا ضعیف نمیشود؟

ما گفتیم که راجع به سایر عوامل [غیر از عامل تنازع بقا] از نظر خداشناسی بحثی نداریم، والّا از نظر علمی روی اینها خیلی بحث کردهاند و از همه مهمتر بحثی است که روی وراثت کردهاند. لامارک و داروین مسأله وراثت را در تغییرات سطحیای که در سلولهای عادی بدن انسان پیدا میشود [جاری و این تغییرات را] قابل انتقال میدانستهاند. بعدها علما گفتند که این حرف درست نیست و [فقط] تغییراتی با وراثت به فرزندان منتقل میشود که در سلولهای جنسی پیدا شود والّا تغییری که در سلولهای ظاهری پیدا شود، خیلی سطحی است و تابع محیط است و محیط که عوض شود فورا به اصل اول بازگشت میکند. همچنین بر مسأله استعمال و عدم استعمال، از نظر علمی خیلی نقضها کردهاند. به مسأله انتخاب طبیعی و بقای اصلح به شکلی که داروین گفته است نیز انتقاد کردهاند.

علما البته راجع به اینها ایراداتی گرفتهاند، ولی ما از نظر اصول خداشناسی بحث میکنیم که در کجا با این اصول تماس دارد یا تماس ندارد و میخواهیم بگوییم فرضا هم این طور باشد، با خداشناسی ارتباط ندارد؛ یعنی چه حرف داروین- تا آن قسمتهایی که عرض کردیم- درست باشد و چه درست نباشد، با اصول خداشناسی ارتباط ندارد مگر در همان یک قسمتی که عرض کردیم.

پس اگر نظریات داروین- به فرض درستی- کافی باشد برای این نظام، دلیل الهیون ضعیف است و اگر نه، نه. حالا ببینیم کافی هست یا کافی نیست.

اعتراف داروین به وجود قوه فعّاله ماوراءالطبیعی

خود داروین در جاهای مختلفی از کتابش و در گوشه و کنار حرفهایش اعتراف میکند که بالأخره باید به عامل مجهولی برای پیدایش این تغییرات معتقد شد؛ یعنی میگوید همه این عواملی که من ذکر میکنم باز هم معما را حل نمیکند. حتی میگوید که به من اعتراض کردهاند که تو برای «انتخاب طبیعی» مانند یک قوه فعاله ماوراءالطبیعی نظر میدهی؛ چون او آنجا که میگوید «طبیعت، اصلح را انتخاب میکند» از حدودی که «خود به خود انتخاب میشود» بیشتر است و اصلا او نشان میدهد که مثل اینکه طبیعت خودش به سوی انتخاب میرود؛ یعنی همان توجه به هدف و همان که الهیون میگویند «اصل توجه به غایت».

بدنامی اصل توجه به غایت، نزد اروپاییها

من نمیدانم چرا این «اصل توجه به غایت» این قدر در میان اروپاییها بدنام شده است؟! به آن

نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 4  صفحه : 221
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست