responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 4  صفحه : 199

نظریات مختلف درباره پیدایش انواع :

1. نظریه تبدل انواع

اما مرحله اول که رابطه توحید و مسأله تکامل است؛ اولا اینکه گفته میشود «درباره پیدایش انواع، از قدیم در دنیا دو نظر بیشتر وجود نداشته است: یکی نظریه تبدل انواع و دیگری نظریه حدوث انواع»، از نظر تاریخ علم و فلسفه یکی از دروغهای دنیاست. البته این دو نظریه وجود داشته است و نظریه «تبدل انواع» هم یک نظریه بسیار قدیمی است؛ نه تنها ما میگوییم قدیمی است. بلکه همه معتقدند که قدیمی است. حتی در کتابهای قدیمی خودمان مثل شفا ی بوعلی و اسفار ملاصدرا، این نظریه را از قدمای یونانیها نقل کردهاند و خود فرنگیها هم مکرر از آنها نقل کردهاند. تاریخ علمْ نظریه «تبدل انواع» را از حدود پانصد سال قبل از میلاد نشان میدهد. از قدیم معروف است که مردی به نام انکسیمندروس [1] (به تعبیر حکمای قدیم) و مرد دیگری به نام انباذقلس [2] قائل بودهاند که انواع از یکدیگر مشتق شدهاند. حتی در کتاب فلسفة النشوء والارتقاء که شبلی شمیل معروف لبنانی نوشته است [3]، در یکی از مقدماتی که برای این بحث ذکر میکند، تاریخچه نظریه تطوّر (نشوء و ارتقاء) را ذکر میکند و در آنجا اقرار میکند که این نظریه دو هزار و پانصد سال سابقه دارد.

پس یک نظریه در میان علما و فلاسفه دنیا همین نظریه نشوء و ارتقاء بوده است. البته آنها آن عواملی را که بعدها لامارک و داروین و بعد از داروین غیر او بیان کردهاند، به این دقت بیان نکردهاند، ولی اصل این نظریه (که انواع از یکدیگر اشتقاق پیدا کردهاند و انواع در اصل خیلی کم بوده یا بیشتر از یک نوع نبوده) وجود داشته است. حتی راجع به اینکه اولین حیوانی که در دنیا به وجود آمده است چگونه بوده، دریایی بوده یا صحرایی یا به صورت کرمهایی بوده که در لجنزارها به وجود آمدهاند، حرفهایی گفتهاند.

2. نظریه خلقت

نظریه دیگر همان نظریهای است که اسم آن را نظریه «خلقت» گذاشتهاند؛ یعنی ثبات انواع بر اساس حدوث زمانی انواع. عامه مردم عقیدهشان این طور بوده که یک روزی بوده است که انسان نبوده و


[1]. گویا تلفظ فرانسوی آن «انکسیماندر» است.

[2]. گویا تلفظ فرانسوی آن «امپیدوکل» است.

[3]. این کتاب ترجمه عربی بنیاد انواع داروین است، ولی مترجم تنها به ترجمه آن اکتفا نکرده بلکه شرح بخنر (که صد در صد مادی بوده) را هم ذکر کرده است و خودش نیز مقدمات و مقالات دیگری اضافه کرده است. بنیاد انواع کتاب کوچکی است، اما فلسفة النشوء و الارتقاء دو جلد بزرگ شده است.

نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 4  صفحه : 199
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست