میرود و جان خودش را میگذارد در این راه تا روزی 150 یا 200 تومان بگیرد، یا آن کشاورزی که دائماً تلاش میکند و زحمت میکشد، آیا در وجود اینها شر بر خیر غلبه دارد؟ هرگز! اغلب اینها بر آن فطرت پاک اسلامی و انسانی خودشان باقی هستند.

اینهمه کارگرانی که در کارخانهها کار میکنند وقتی آدم میرود سراغ اینها اصلًا تعجّب میکند که با آن وضع چطور اینها به جامعه و دین خوشبین هستند و دغدغه دین و ایمانشان را دارند.

پس اکثریت جامعه را انسانهایی تشکیل میدهند که صلاح آنها بر فسادشان غلبه دارد؛ اگر هم احیاناً فسادی در آنها هست، فساد ناشی از جهل است، از قصور است، نمیداند، تقصیر هم ندارد، نادان است، این را نمیشود آدم مقصّر حساب کرد و جزء مفسدین و خرابکاران و منحرفین دانست. به این ترتیب، حق و نظام حق، اصیل است و مثل آب در زیر جریان دارد و جامعه را به جلو میبرد، امّا باطلها بر روی آن قرار میگیرند و نمود پیدا میکنند.

ب . طفیلی بودن باطل و استقلال حق

نکته دیگری که از این مثال قرآنی استفاده میشود این است که باطل به طفیل حق پیدا میشود و با نیروی حق حرکت میکند؛ یعنی نیرو مال خودش نیست، نیرو اصالتاً مال حقّ است و باطل با نیروی حق حرکت میکند.

کفی که روی آب هست، نیروی کف نیست که او را حرکت میدهد، این نیروی آب است که او را حرکت میدهد. معاویه اگر پیدا میشود و آنهمه کارهای باطل میکند، آن نیروی اجتماعی را معاویه به وجود نیاورده و ماهیت واقعی آن نیرو «معاویهای» نیست و جامعه در بطن خودش ماهیت «معاویهای» ندارد! باز هم پیغمبر است، باز هم ایمان است، باز هم معنویت است، ولی معاویه بر روی این نیرو سوار شده است.

یزید هم که امام حسین را کشت گفت: «قتل الحسین بسیف جدّه» [1] یعنی حسین با شمشیر جدّش پیامبر کشته شد! این یک معنای درستی دارد، یعنی از نیروی پیامبر